Het lam geeft betekenis

Afgelopen zaterdag, 29 november is de CLO juryprijs uitgereikt, aan Stevo Akkerman voor zijn roman 'Donderdagmiddagdochter'. In het rijtje van genomineerde boeken voor literaire prijzen stonden nu eindelijk ook boeken die ik zelf al had gelezen, namelijk ‘Het smalle pad van de liefde' van Vonne van der Meer en ‘Waterval’ van Liesbeth Morren. De nominaties voor de CLO juryprijs was was voor mij aanleiding om ‘Het lam’ van Jannie Regnerus te kopen en te lezen. De cover van het boek had ik wel op blogs gezien, maar de omslag maakte mij niet nieuwsgierig naar de inhoud. Hoe kon ik weten dat een stilleven van kleurrijke bloemen een pijnlijk verhaal omhuld van een moeder die te horen krijgt dat haar vijfjarig zoontje een slopende ziekte heeft? Toen ik meer informatie zocht over deze roman, zag ik alleen maar lovende recensies en terecht.

Het verhaal is nog geen 140 bladzijden, korte hoofdstukken, veel wit ruimte, geen bittere pil ondanks dat het over een ziek kind gaat. De woorden zijn trefzeker geschreven, vormen een prachtige compositie. "Een schilderij van woorden' zegt Jannie Regnerus zelf in het programma VPRO Boeken. Het lam is gebaseerd op haar eigen observaties tijdens het ziekteproces van haar zoon. Ze wist ook dat het schilderij Lam Gods een rol moest spelen in haar boek, omdat het eeuwigheidswaarde heeft. "Het kan niet zo zijn dat dingen zomaar gebeuren, umsonst, en zeker niet zoiets, dus je wilt er een verhaal van maken."

Een dood lam op een marktplein zorgt ervoor dat kleine Joris, tot schrik van zijn moeder Clarissa beseft dat hij ook dood kan gaan. Alsof het een voorbode is van het onheil wat het gezin te wachten staat. Nog onbezorgd vieren ze Pasen. "De volgende morgen plast Joris het vermiljoenrood van de Vlaamse primitieven." Het duurt nog een week voordat ze de verpletterende uitslag krijgt. "Ze krijgt het woord niet over haar lippen, alleen het uitspreken op zichzelf is al een uitzaaiing." Voel je wat de gekozen woorden van Jannie doen? De wereld wordt kleiner en lijkt alleen te draaien om Joris en Clarissa. Overal observeert ze het vuil, als ze haar kind begeleidt voor de slopende behandelingen. Tegelijkertijd is ze de moederkloek, die over haar kind waakt en vertrouwen houdt voor de goede afloop. Elke dag jakkert ze naar de mentale wasstraat aan de kust:

“Verspreidt over de hele lengte van de boulevard staat blik gevuld met pijn. (..) de branding spoelt over al die motorkappen heen en zuigt het verdriet mee terug de zee in waar het zich verdunt met zout water.”

Steeds weer kom je van die prachtige vergelijkingen tegen, die ervoor zorgen dat het te doen is, lezen over zo’n aangrijpend thema. Die zo'n verschrikkelijke ervaring betekenis geven. Wat mij betreft steekt het lam met kop en schouders uit boven de boeken die ik de laatste tijd heb gelezen van ouders die dramatische gebeurtenissen met hun kinderen moeten verwerken.