Queen of Crime stelt een beetje teleur

Laat ik voorop stellen dat ík Minette Walters niet tot ‘Queen of Crime’ heb gepromoveerd; dat hebben anderen gedaan. Maar de marketingmachine die verantwoordelijk is voor de verkoopresultaten van haar werk, heeft die kwalificatie dankbaar opgepikt en ervoor gezorgd dat zij sindsdien regelmatig op ‘koninklijke’ wijze bejegend wordt. Het is een eretitel geworden die verplichtingen schept; aan een Minette Walters mogen hogere eisen worden gesteld dan aan het werk van menig andere auteur. Helaas maakt zij met haar nieuwste boek, Schaduwzijde, die verwachtingen niet helemaal waar. Eerlijk gezegd vond ik het een beetje tegenvallen.
Walters gebruikt het conflict in het Midden-Oosten als achtergrond voor haar verhaal. Luitenant Charles Acland raakt ernstig gewond als hij tijdens een patrouille in Irak op een bermbom rijdt; zijn manschappen overleven de aanslag niet. Hij wordt naar Engeland gevlogen, waar hij moet leren leven met blijvende verminkingen aan zijn gezicht. Bovendien kan er van een terugkeer naar het leger geen sprake meer zijn. Hij heeft dus nogal wat te verwerken en dat gaat bepaald niet ongemerkt aan zijn omgeving voorbij. Acland, die ooit als een sympathieke soldaat bekend stond, verandert in een ontoegankelijke man, die zich vaak maar moeilijk kan beheersen. Opvallend genoeg is zijn agressie vooral op vrouwen gericht: verpleegsters, zijn moeder en zijn voormalige verloofde Jen.
Door toeval raakt hij ook nog eens betrokken bij een drietal moorden en de mishandeling van een bejaarde man. Wanneer deze hem zonder aarzelen als de dader aanwijst, wordt Aclands leven pas echt onaangenaam. Hoewel het moeilijk is het bewijs tegen hem sluitend te krijgen, blijft de politie hem lange tijd als hoofdverdachte zien. De enige die nog in hem gelooft, is de lesbische huisarts Jackson, die hij tijdens een vechtpartij in een café ontmoet. Samen gaan ze op zoek naar wat er werkelijk is gebeurd. Hoewel ‘samen’ misschien wat teveel gezegd is. Want steeds is het de daadkrachtige Jackson die het voortouw neemt. Acland heeft zijn vertrouwen in de mensheid verloren en dreigt compleet aan zijn grenzeloze cynisme ten onder te gaan.
Erg spannend vond ik hun speurtocht niet. Ik had geen moment het idee dat Acland de moorden daadwerkelijk gepleegd had en voor een thriller is dat dodelijk. Ik vroeg me zelfs af of Walters haar lezers wel wil doen geloven dat Charles Acland een moordenaar is. (Dat is overigens wel degelijk de bedoeling hoor)
Nee, dan is het mysterie van Charles’ onberekenbare gedrag een stuk boeiender. Volgens de artsen wordt het veroorzaakt door de traumatische ervaringen in Irak en schuldgevoel over de dood van zijn manschappen. Hersenletsel zou zelfs voor een heuse persoonlijkheidsverandering kunnen hebben gezorgd. Maar als lezer verwerp je die mogelijkheid vrijwel meteen; daarvoor is de suggestie dat er meer aan de hand is, te sterk. Charles verzwijgt iets, maar wat? Heeft het te maken met zijn dominante moeder of met zijn ex-verloofde Jen? Want dat de beeldschone Jennifer Morley niet helemaal fris is, dat is wel duidelijk.
Het zal duidelijk zijn dat ik Schaduwzijde als thriller niet zo geslaagd vind. Het predikaat ‘literair’ wordt veel meer waargemaakt. Minette Walters tekent een aangrijpend psychologisch portret van een jongeman wie alles ontnomen wordt wat het leven waardevol maakt. Zijn nukkige gedrag heeft enkel en alleen tot doel het laatste beetje zelfrespect dat hij nog over heeft, te behouden. Daarvoor neemt hij zelfs een dreigende veroordeling voor moord op de koop toe; levenslange gevangenschap incluis. En passant geeft Walters nog een doorleefd, rauw-realistisch beeld van het leven in de onderbuik van London. Ook daarin toont zij (opnieuw) haar vakmanschap. Maar een beetje meer crime had zeker niet misstaan.