Een Western-style detective door de hand van grootmeester Jack Vance

Een plaatsvervangende sheriff, een vrijgekomen gevangene, een reeks mysterieuze ongelukken en een aankomende verkiezingsstrijd. Ga mee naar een Western-setting waarin plaatsvervangend sheriff Joe Bain stemmen probeert te winnen voor de verkiezingen terwijl hij tegelijkertijd een verdachte reeks ongevallen probeert op te lossen. Geen zaak voor tere zieltjes. Amerika, Amerika!


Het Verhaal

Een Western-style detective waarin de protagonist ernaar streeft om sheriff te worden van het Californische dorpje Marblestone; hij heeft het druk met zijn nieuwe taken die vooral bestaan uit het opbreken van ruzies en het verbieden van illegale hanengevechten. Maar er heerst onrust. Recent is Ausley Wyatt voorwaardelijk vrijgekomen na zestien jaar in de gevangenis te hebben gezeten voor moord en verkrachting van de toen dertienjarige Tissie McAllister. Uiteraard is de locale bevolking niet blij met zijn terugkeer naar hun dorp. Dat Ausley de vijf getuigen in de zaak tegen hem een dubieuze brief stuurt zorgt voor nog meer onrust. Wanneer de eerste van deze getuigen sterft voor de ogen van Joe Bain vermoed hij dat er iets niet in de haak is met deze zaak.

Sheriff als Detective

De charme in dit verhaal zit hem in de setting en de schrijfstijl van Jack Vance. Een typisch Amerikaanse Western setting wordt geschetst, en het is in deze sfeer dat de lezer mee wordt genomen op avontuur met de protagonist Joe Bain. De uitzonderlijke situaties van de sterfgevallen zorgen ervoor dat de lezer geïnteresseerd blijft. Verder is het verhaal vooral een van dialogen. Veel van de gebeurtenissen krijgt de lezer te horen van karakters die met Joe Bain in gesprek gaan, en daarom is het veelal gissen of Joe de waarheid hoort of dat hem slechts wat wordt voorgeschoteld. En ook de ontknoping wordt vooral door de hoofdkarakters en de dader verteld. Doordat Joe niet veel observeert wordt de zaak wat gerekt en kunnen er, helaas, dus ook meer dodelijke slachtoffers vallen. Maar dat zorgt wel weer voor de spanning in het verhaal. En net als elke goede detective ligt niet alles voor de hand. Gelukkig maar, want als lezer wil je graag meedenken en gissen naar de juiste oplossing van de zaak.

Antiheld en Vance Stijl

De typische karakters en interacties waar Vance geroemd om is zijn ook in dit verhaal aanwezig. Leuk, want Vance is vooral bekend om zijn fantasy en scifi verhalen en deze detective wijkt daar vanaf door de realistische setting en het genre van het verhaal op zich.

Al is Joe Bain dan geen echte antiheld, een typische held zoals de protagonist in veel Amerikaanse detectives is, dat is hij ook niet. Sterker nog, Joe observeert niet zoveel als je zou willen en is ook nog eens lomp. Misschien een overblijfsel van de tijdsgeest - het verhaal komt origineel uit 1966 - maar zo is Joe vader van een zestienjarige dochter, heeft zijn vrouw hem verlaten toen zijn dochter nog een baby was, en woont zijn dochter in bij zijn moeder zodat hij carrière kon maken. Met deze achtergrondinformatie verzaakt hij afspraken met zijn eigen gezin - niet op tijd terug voor eten etc - om indruk te kunnen maken op een vijfentwintig jarig en zeer knap meisje. Dat zij totaal geen interesse in hem heeft komt niet bij hem aan. Als vrouwelijke lezer kon ik mij meer met de liefdesinteresse verenigen dan met Joe en wou ik hem af en toe wel een klap verkopen.

Dat Joe niet tactisch is zorgt ook wel voor enige humor hier en daar. Het is duidelijk dat hij alles op alles zet om verkozen te worden tot nieuwe sheriff, maar zijn pogingen om stemmen te werven zijn soms knarsetandend en worden meerdere malen opgevolgd met de gedachte dat hij wel een stem of twee kwijt zal zijn geraakt. Zijn manier van omgang maakt hem niet per se geliefd bij de bevolking en het is duidelijk dat hij meer en meer stemmen kwijtraakt.

De Ommekeer

Dat Joe niet altijd even aardig is tegen ieder karakter dat hij tegenkomt wordt gelukkig goed gemaakt met de ontknoping van het verhaal. Het einde heeft enkele verassingen en ook het lot van enkele karakters zijn bevredigend.

Is dit een sterke detective? Het heeft een goede western sfeer, een wonderlijke zaak, een fijn einde en geeft een bevredigend gevoel. Is de oplossing waterdicht? Er is veel giswerk in de ontknoping en al wordt er nog wat duidelijk hier en daar, er zit veel speculatie in van Joe die nogal onhandig gepresenteerd lijkt te worden. Wat dat betreft is dit een vermakelijk boek maar niet te vergelijken met de fantasy van Vance, die een indrukwekkendere impressie achterlaat.

Wanneer je houdt van kabbelende zaken, misdaad puzzels waarbij je moet uitknobbelen wie de dader is, niet vies bent van misdaad romans en houdt van detectives met een Amerikaanse tint of historische sfeer dan is De Fox Valley Moorden een zeer vermakelijk boek. Ook voor fans van Jack Vance is dit een pareltje om gelezen te hebben en te zien wat de grootmeester kan wanneer hij uit het fantasy genre stapt.