Mijn vriend Janis

Lepelsnijder is een boek dat je niet snel zult vergeten. Het verhaal wordt verteld vanuit het gezichtspunt van de elfjarige lepelsnijder Janis. Janis leeft samen met de oude man Frid op een hut bovenop een berg, ver bij de bewoonde wereld vandaan.
Omdat Frid Janis behoeft voor de Grote Ziekte, is de afspraak dat Janis altijd bij de berghut blijft als Frid weer eens op een van zijn tochten gaat om eten en spullen te halen.

Op een dag blijft Frid langer weg dan normaal. Janis begint zich steeds meer zorgen te maken en tijdens deze dagen alleen in de hut, leer je Janis beter kennen. De personale verteller weet alles over de gevoelens van Janis (“Hij kreeg het warm. Zijn hart roffelde tegen zijn ribbenkast.”), maar niets over de bedoelingen van Frid en andere personages (“Schenkelman praatte te veel. Janis moest zijn hersens bij elkaar houden. Hij wíst wat hij moest geloven.”). De onzekerheid en angst van Janis zijn goed voelbaar en daardoor raakt de lezer al gauw bevriend met Janis. Je gaat met hem mee leven en hebt het beste met hem voor.

Als Janis na een aantal dagen besluit om de grens te overschrijden door de berg te verlaten en Frid te zoeken, is de lezer daardoor minstens zo gespannen als de hoofdpersoon. Niet alleen de spanning, maar ook de angst en het wantrouwen dat Janis tijdens de zoektocht voelt, wordt overgedragen. Bij iedere nieuwe persoon die Janis leert kennen, ben je geneigd om voor hem te gaan staan en hem te beschermen. Bijvoorbeeld als Ever ten tonele komt: “De schim verdween. Op de helling knerpten stenen. Janis tuurde naar de plek waar het geluid vandaan kwam. Beneden in het dal ritselde een struik.”

Janis is wat wereldvreemd. Dat komt doordat hij nooit met andere mensen heeft samengeleefd dan met Frid. Hij weet heel veel niet en gekke dingen juist weer wel. Ook gelooft hij in verhalen die ‘normale mensen’ gek in de oren klinken, zoals dat er ‘heelmakers’ en ‘stukmakers’ zijn en zelf is hij een ‘heelmaker’. Het maakt dat je als lezer constant schippert tussen realisme en surrealisme, tussen twijfel en fantasie.

De uitgebreide beschrijvingen in de eerste hoofdstukken zorgen ervoor dat het begin wat lastig te lezen is. Het is even doorzetten, maar dat lukt doordat duidelijk voelbaar is dat er ieder moment iets kan gaan gebeuren: het doorzetten zal niet voor niets zijn.
Marjolijn Hof verrast de lezers ook. Niet alleen door laat in het boek nog nieuwe, aimabele personages te introduceren, maar ook door wendingen te maken die je doen verlangen het begin te herlezen. Als lezer word je voorzichtig met je neus op de feiten gedrukt en zo ontwikkelt Janis niet alleen, maar ga je jezelf ook nog eens achter de oren krabben.

Lepelsnijder is een spannend en avontuurlijk boek dat bij fantasieliefhebbers van Lampje, maar ook bij avontuurliefhebbers van Haaieneiland en Kruistocht in spijkerbroek in de smaak zal vallen.