Feedback ontvangen is een complexe kunst

Het is toch wat, eerst moeten we met behulp van vele boeken en workshops leren hoe we feedback moeten geven en nu ineens ook nog hoe we feedback moeten ontvangen. Douglas Stone en Sheila Heen laten met Feedback is een cadeautje zien hoe het hele leven één grote feedbacksessie is en dat je er maar beter het beste van kunt maken. Typisch Amerikaans lang uitgesponnen; desondanks zeer leerzaam en confronterend.

Douglas Stone en Sheila Heen zijn allebei wetenschappers voor Harvard en gebruiken hun kennis van de menselijke psyche en hersenen om organisaties en mensen te begeleiden. Feedback ontvangen is volgens de auteurs minstens zo complex als feedback geven. Onze menselijke aard zorgt ervoor dat we tegelijkertijd zowel leergierig zijn als snakken naar acceptatie. We zijn dus zowel dol op feedback (‘ik wil kunnen verbeteren’) als dat we er bang voor zijn (‘hou je niet meer van mij?’).

In de ruim 400 pagina’s die Feedback is een cadeautje telt, komen alle drie kanten van feedback aan bod: de feitelijke feedback, de psyche van de ontvanger en het in het gareel krijgen van de gever.

• Ten eerste is het belangrijk om verschillende soorten feedback te herkennen: gaat het om waardering, coaching of een evaluatie? De doelen en de manier waarop je ermee om kunt gaan zijn wezenlijk anders.
• Ten tweede kan feedback allerlei gedachten in je triggeren. Deze triggers noemen de auteurs waarheidstriggers (‘er klopt niks van wat je beweert!’), relatietriggers (‘en dat zeg je nadat ik 3 jaar voor je gezorgd heb?’) en identiteitstriggers (‘ik ben slecht en waardeloos…’). Voor alle triggers geldt: bewust ervan zijn en de situatie van alle kanten analyseren helpt je om te groeien.
• Ten derde heb je niet altijd zin in feedback. Of is de gever gewoon slecht in het geven ervan. Tips hoe je ‘nee’ kunt zeggen tegen feedback en de feedbackgever kunt coachen komen daarom ook uitvoerig aan bod. Via een omweg leer je dus alsnog feedback geven.

Feedback is een cadeautje is typisch Amerikaans: zeer optimistisch gefocust op groei en met veel meer woorden en pagina’s dan strikt noodzakelijk. Er staat heel veel in het boek, dat zeker, maar sommige thema’s worden oneindig herhaald en uitgesponnen, terwijl andere tips slechts kort worden aangestipt. Gelukkig sluit elk hoofdstuk af met een puntsgewijze samenvatting van één pagina.

Het boek is weliswaar wat langdradig, maar dat wordt goedgemaakt met de prettige dosering van humor. Zo af en toe, wanneer het verhaal wat dreigt in te kakken, word je als lezer weer even wakker geschud met een hilarische anekdote of een melig bijzinnetje. De anekdotes zijn sowieso erg welkom; de auteurs weten alle tips, analyses en gesprekstechnieken goed te illustreren met op waarheid gebaseerde situaties en dialogen.

De luchtigheid van het boek is wel nodig. Feedback is een cadeautje is namelijk niet alleen grappig en leerzaam, maar hier en daar ook griezelig confronterend. Tijdens het lezen pak je er toch situaties uit je eigen leven bij en ontdek je dat je het ontvangen van die ene stomme feedback veel constructiever had kunnen aanpakken. Het boek nodigt enorm uit om in de praktijk aan de slag te gaan met feedbackanalyses en feedbackgesprekken. Immers, het ergste dat er kan gebeuren is dat je ervan groeit. Feedback is een cadeautje is daarom een zinnig boek voor op de werkvloer, maar waarschijnlijk nog veel zinniger in de privésfeer.