Psychologie, broederliefde en geweld

Hoofdpersonen in “Made in Sweden” (ondanks de Engelse titel is het boek “gewoon” vanuit het Zweeds in het Nederlands vertaald wat de vraag oproept naar de zin van een zodanige titel) van het schrijversduo Anders Roslund en Stefan Thunberg zijn de broers Leo, Felix en Vincent Dûvnjac. Zij hebben een moeilijke jeugd gehad met pesterijen op school, hun gewelddadige vader Ivan en alcoholisme en andere problemen in het gezin.
Bij een vernuftig uitgevoerde en daardoor lange tijd onopgemerkte inbraak in een militair wapendepot maken de nog jeugdige broers (op dat moment is de oudste pas net in de twintig) en hun vriend Jasper een grote hoeveelheid zware wapens en munitie buit. Zij gaan vervolgens verder het criminele pad op met roofovervallen op een geldtransport en daarna op banken. Deze overvallen worden onder leiding van de oudste broer Leo minutieus voorbereid en uitgevoerd met grote, bijna militaire precisie waardoor de politie steeds met lege handen achterblijft.

Inspecteur John Broncks is de politieman die zijn krachten moet gaan meten met de bende. Die laatste waant zich onaantastbaar en gaat steeds verder met zijn machtsvertoon. Broncks maakt aanvankelijk een nogal passieve indruk en past een opmerkelijk terughoudende tactiek toe bij de opsporing.
Gaandeweg krijgen de aanwijzingen over de daders door zijn scherpe deels psychologische observatie en door de toenemende brutaliteit van de daders meer vaste vorm. Sommige aanwijzingen komen echter wel gemakkelijk uit de lucht vallen. Uiteindelijk leidt dat tot een tamelijk voorzienbare ontknoping.

“Made in Sweden” is een fraai geschreven lijvig boek van meer dan 700 bladzijden. De schrijfstijl en het woordgebruik van de auteurs zijn zonder meer uitstekend, de lezer heeft het gemakkelijk en raakt geen moment de draad van het verhaal kwijt. De delen van het verhaal waarin de jeugdervaringen van de broers Dûvnjac worden beschreven, zijn functioneel in het verhaal. Zij beogen te verklaren hoe Leo, Felix en Vincent tot hun daden konden komen. De karakters zijn goed uitgediept en ook de sfeerschilderingen zijn bovengemiddeld.

Ondanks sommige fraaie analytische vondsten is het verhaal tamelijk rechtlijnig. Het lijkt soms zelfs een beetje teveel van hetzelfde, doch dan blijkt het bij zorgvuldige lezing door enkele subtiele verschillen toch steeds nét anders.
Daarbij komt dat de afloop van het verhaal voorspelbaar is en geen verrassing herbergt.
De veel verkondigde opinie dat het een thriller met veel spanning is, deelt uw recensent niet. Het boek is veeleer een psychologisch getinte roman met het nodige geweld waarin een krachtige spanningsboog evenwel nauwelijks aanwezig is.
De psychologische aspecten rond broederliefde zijn sterk uitgewerkt.
Verrassend is dat het verhaal gebaseerd zou zijn op werkelijke gebeurtenissen. Die lijken dan toch wel flink uitvergroot te zijn.
De cover van het boek is weinig origineel en lijkt een beetje op “dertien in een dozijn”.

“Made in Sweden” is een goed en zeer prettig leesbaar boek dat vooral door zijn grote toegankelijkheid en fraaie schrijfstijl vier sterren verdient.