Scherpe academische verhandeling over het gebruik van geweld

Het boek van deze Canadeze liberale politicus gaat in op de vraag op welke wijze het billijk is dat er geweld wordt gebruikt door democratische staten om het wereldwijde terrorisme te beteugelen en op welke wijze ervoor kan worden gezorgd dat het mindere kwaad dat in sommige situaties zal moeten worden gebruikt (‘the lesser evil’) om het grotere kwaad te bestrijden, niet zelf escaleert tot groter kwaad. Democratische controle vindt Ignatieff hierbij essentieel en hij stelt in zijn boek een hele rij voorwaarden waaraan dit soort maatregelen zou moeten voldoen. Duidelijk is in ieder geval dat hij het ook absoluut niet eens met de draconische wetgeving die onder meer de Verenigde Staten na 9-11 ingevoerd hebben (‘The Patriot Act’). Sterker nog, de centrale notie van het boek is dat het antwoord dat landen als de V.S. geven op het terrorisme van het laatste decennium geven, vaak erger is dan het terrorisme zelf, omdat hiermee de democratische rechtsstaat wordt uitgehold en de rechten van individuen worden geschonden. Ignatieff vindt dat democratische staten vaak te weinig uitgaan van hun eigen kracht, en veel te snel neigen te vervallen tot veel te verregaande maatregelen. Ook spelen deze landen hiermee juist de terroristen in de kaart, die juist uit zijn op het beschadigen van vrije democratieën.
Zo biedt dit boek meerdere frisse en goed doordachte inzichten. Ignatieff vindt het bijvoorbeeld te billijken dat in oorlogssituaties de ene strijder de andere doodt (conform het oorlogsrecht), maar acht marteling in alle situaties onwenselijk. Ook stelt Ignatieff onomwonden dat hij vindt dat Israël al jaren onrechtmatig bezig is in het conflict met de Palestijnen. Goed dat dat ook eens wordt gezegd, lijkt mij zo!
Het boek sluit ten slotte af met een aantal voorstellen om het terrorisme te bestrijden, die met name erop gericht zijn om ervoor te zorgen dat terroristen géén atoomwapens of andere massavernietigingswapens in handen krijgen. Inderdaad zou dat een doem-scenario zijn dat, na de val van de Sovjet-Unie, niet eens zo ondenkbaar meer is.