Deus ex machina

De Amerikaanse auteur James B. Patterson (1947) begon met schrijven in 1967. Met zijn debuut won hij onmiddellijk de Edgar Allen Poe Award. Zijn totale oeuvre (niet enkel thrillers) telt inmiddels 125 boeken. De series waarmee hij internationale bekendheid verwierf zijn The Womens Murder Club en Alex Cross. Mede door de verfilming van meerdere boeken is de charismatische inspecteur Alex Cross een begrip geworden, zelfs voor diegenen die nooit een van deze boeken lazen. Gerechtigheid is nummer 23 in deze reeks.

In Gerechtigheid wordt Stefan, de neef van Cross, beschuldigd van een vreselijke misdaad. Om hem te helpen zijn onschuld te bewijzen, keert FBI-agent Cross na 35 jaar terug naar zijn geboortedorp in North Carolina waaraan hij alleen maar slechte jeugdherinneringen heeft. In zijn zoektocht naar de ware toedracht van de feiten, stuit hij op een duister familiegeheim dat zijn leven totaal overhoop haalt en hem uiteindelijk naar Miami voert. Maar niet alleen het familiegeheim wordt daar beetje bij beetje ontrafeld. De plaatselijke politie maakt dankbaar gebruik van Cross’ aanwezigheid en expertise om zijn hulp te vragen bij een reeks moorden op rijke vrouwen. Maar dan blijkt dat er een vreemde connectie is tussen deze misdaden en de jeugd van Cross. Maar is er ook een verband met de beschuldiging van Stefan?  

Patterson hanteert in Gerechtigheid ook weer zijn vertrouwde, haast mathematische indeling van hoofdstukken in 2 à 3 pagina's. Dit is zeker niet storend. Integendeel, het bevordert het 'pageturnen' en maakt zijn boeken heel toegankelijk. Hij heeft een aangename schrijfstijl met realistische maar af en toe te uitgesponnen dialogen. Wil je snelheid, ondraaglijke spanning en bloed, dan kom je bedrogen uit met Gerechtigheid. Wil je echter een verhaal met karaktertekening en pure menselijkheid, dan zit je goed.

Het is in dit verhaal niet echt duidelijk wat de hoofd- en zijplot is. Beide zijn evenwaardig maar zijn in hetzelfde bedje ziek: een deus ex machina die alles in de juiste plooi legt en voor antwoorden zorgt. Hoe groot is de kans dat je in een staat als Florida toevallig precies die ene persoon tegen het lijf loopt die je zoekt? Hoe groot is de kans dat ... neen, laat ons de plot niet verraden.

Gerechtigheid is zeker niet Pattersons beste boek in de Alex Cross-reeks. Soms lijkt het wel alsof hij een ghostwriter heeft ingeschakeld en het eindproduct zonder nazicht op de mensheid heeft los gelaten. Dit boek voelt niet aan als een echte Patterson omdat het verhaal te mager is, vergeleken met zijn eerdere werk en te veel toevalligheden kent die je soms de wenkbrauwen doen fronsen. Gerechtigheid haalt dan ook niet de gebruikelijke hoge standaard die, zeker in de bejubelde Crossreeks, Pattersons handelsmerk is.

Gerechtigheid is zeker een prettig lezend boek dat je nieuwsgierig genoeg maakt om de afloop te willen kennen. Het vergt wel je volle aandacht om alle personages en familiebanden te leren kennen die in het begin worden opgevoerd, maar die alle hun eigen plaats en betekenis krijgen in het verhaal. Alex Cross-fans kunnen nu kennis maken met de familie en de turbulente jeugd van Cross, maar toch is dit niet het ideale boek om deze charismatische FBI-inspecteur in de armen te sluiten.