Tsjaikovskistraat 40

Sfeer Leningrad 1988:
'We reden langs Stalinpanden, voormalige tsaristische stadspaleizen en Sovjetwoonkazernes, in de raamkozijnen brandden dezelfde uniforme lampjes als in mijn hotel. Voetgangers schoten dicht langs puien gejaagd voorbij, door hun donkerbruine en grijze schutkleuren in het decor grotendeels kameleontisch wegvallend'.
En: 'Over de hele stad lag een waas van stof en verval. De wegen en straten waren vrijwel verlaten. Een enkele volgepakte tram gleed met een schurend gekerm langzaam voorbij. Personenauto's reden er amper. De heersers op de rijbaan waren monsterachtige vrachtwagens met rammelende lege laadbakken, waarvan de bestuurders, omdat de fabrieken rond de stad op apegapen lagen en er dus vrijwel geen goederen meer te vervoeren vielen, massaal als snorder bijklusten'.

De hoofdpersoon, de schrijver, is dan zesentwintig en spreekt als een van de weinige in Nederland Russisch. Hij wordt benaderd door 'een heerschap uit Leiden' met het verzoek 700 Russische Bijbels naar Leningrad te vervoeren. Bij aankomst blijkt de contactpersoon na drie dagen er niet te zijn en vertrekt hij dwars door de stad naar de haven waar de boot met de 700 Bijbels is aangemeerd. De sfeer in de haven is niet anders dan in de stad. Onze hoofdpersoon vindt er Pozorski, de contactpersoon.

In Leningrad zo ongeveer in 2016 besluit de schrijver in te gaan op het verzoek van zijn uitgever een boek te schrijven over de Russische revolutie(wat in 2017 exact honderd jaar geleden is), het verzoek van de uitgever is tevens het verhaal persoonlijk te houden. De schrijver accepteert het aanbod en ontvangt een voorschot van 10.000 euro wat hij weggeeft aan zijn noodlijdende zwager die er een zeilboot(De Nautilus) van elf jaar oud voor wil kopen om er een zeilschool aan de Finse golf mee te beginnen.
De schrijver verteld over de Russische revolutie en over Lenin, hij maakt gebruik van de aantekeningen die Zinaida Hippius(een dichteres en schrijfster) destijds maakte, zij woonde toen in het epicentrum.
Afwisselend in verschillende tijdzones verteld de schrijver zijn verhaal, boeiend om te lezen, totaal wat anders dan we gewend zijn. Een roman, autobiografisch, non fictie, fictie, het komt allemaal voorbij.
Een wervelend verhaal door de vorige eeuw in de voormalige Sovjet -Unie en het latere Rusland in de 21e-eeuw met veel smeuïge anekdotes, historische gebeurtenissen en met een gevarieerd gezelschap van mensen uit allerlei kringen.
Nauwgezette beschrijvingen van Moskou en Leningrad maar ook van het Nederlands landschap waar de schrijver al dan niet met zijn vrouw voor korte of langere tijd verbleef.
Een inkijk in de Russische samenleving over bijna een hele eeuw met persoonlijke toevoegingen over het leven van de schrijver zelf, een genot om te lezen.
Ik ben gaan houden van de zwierige schrijfwijze van schrijver Pieter Waterdrinker die met 'Tsjaikovskistraat 40' een rijk en levendig boek heeft geschreven.

Claar van Lieshout 12 juni 2018