Lezersrecensie
Boek review “Ogen van de Overwereld” - Jack Vance/ Uitgeverij Spatterlight
Waan je een schelm in dit meesterlijke avontuur van Jack Vance. In de toekomst, ten tijde van de stervende aarde, volgen wij een oplichter, een bedrieger, een ongeluksvogel: Cugel ‘de slimme’. Een boek om van te smullen.
Bijzonder
Oorspronkelijk gepubliceerd in het Engels, is dit scifi en fantasy verhaal van de Amerikaanse schrijver Jack Vance (1916-2013) één van de twee delen uit de Cugel-saga. De oude uitgaves van Vance boeken bemachtigen is een hele uitdaging, met meer vraag dan aanbod, waarbij de vertalingen naar het Nederlands het meest geliefd en ook het schaarst waren. Die zoektocht wordt nu vergemakkelijkt doordat uitgeverij Spatterlight op de behoefte inspeelt en alle werken van Vance opnieuw uitgeeft.
Het Verhaal
Ogen van de Overwereld is het eerste deel van de Cugel-saga en wordt gevolgd door Cugel Gewroken. De lezer volgt protagonist Cugel, een jongeman met sluik zwart haar die er niet voor terugdeinst om anderen op te lichten. Aan het begin van het boek gaat hij zelfs zo ver om van een tovenaar te willen stelen. Iets dat niet goed uitpakt: Cugel wordt met een spreuk weggezonden naar de andere kant van de wereld met de opdracht violette hemisferen te bemachtigen. Deze ‘ogen van de overwereld’ tonen de wereld in een ander licht en de tovenaar, Iucounu, dwingt Cugel deze naar hem toe te brengen. Vergezeld door Firx, een wezentje omschreven als één en al klauwen, scharen en weerhaken, die zijn lever regelmatig toetakelt, heeft Cugel geen andere keus dan de hemisferen te zoeken en zijn weg terug te vinden naar Almery, de woonplaats van de tovenaar.
De Sfeer
Ogen van de Overwereld is vooral een reisverhaal. Wij volgen Cugel als hij wordt weggestuurd vanuit Almery en zich begeeft langs de meest buitengewone dorpen en woeste vlaktes. We zien hoe hij mensen te slim af denkt te zijn, en hoe anderen denken hem te kunnen oplichten. En wanneer het lijkt dat er iemand succes heeft met zijn snode daden blijkt dat een andere ze overtroeft. Verwacht dus een reis over een stervende aarde. Verwacht tovenaars en magie, maar ook pelgrims en rovers.
De fantasy is zo verwerkt in het boek dat het niet de overhand heeft; het overheerst niet en daardoor is de reis van Cugel geloofwaardig en ook aantrekkelijk voor degene die niet zo houden van tovenarij. Denk aan schelmen zoals Loki; zo’n anti-held kan je verwachten maar dan met minder superkrachten. En de tovenaars doen dan denken aan het beeld dat we hebben via Tolkien, al neigt de toon van het verhaal meer naar Pratchett’s schrijfstijl van de Discworld boeken. Dus voor fans van fantasy die een realistische wereld willen met een schepje humor is dit een uitermate geschikt boek.
De vreemde wezens die voorkomen in het boek zijn veelal genetisch gemanipuleerd van oorsprong. Cugel is geen lieverdje en zeker niet een metgezel waar je mee op reis zou willen in het echte leven, maar daar staat tegenover dat de mensen die hij ontmoet vaak net zulke streken leveren als hijzelf. Hierdoor blijft het spannend om te lezen: wie komt er deze keer het beste vanaf?
Rijk Taalgebruik
“Na een poos kreeg hij honger, en hij dacht aan de amulet die Iucounu hem had verschaft. Hij raapte een stuk drijfhout op en wreef er met de amulet over, in de hoop een transformatie te zien in een blad bonbons of een geroosterde fazant. Maar het drijfhout werd alleen maar zachter tot het de consistentie van kaas had, en het behield de smaak van drijfhout. Cugel at er met lange tanden van, zonder te kauwen. Een nieuwe grief tegen Iucounu!”(p 13)
Dit boek is een heruitgave van de oorspronkelijke Nederlandse vertaling en nog net zo rijk aan woordenschat als voorheen. Heerlijk voor de taalliefhebber. Eén van de charmes van de werken van Vance is ook de beleefdheid van de karakters wanneer er een onenigheid is of iemand beledigd wordt. Schelden komt niet voor met grove woorden, alles is netjes ingepakt.
Derwe Coreme haalde onverschillig haar schouders op. “Zoals u wenst. Ik lijk mij uw gezicht te herinneren. U lijkt op een vagebond die ik onlangs heb laten afronselen.”
“Ik ben die vagebond,” zei Cugel. “Ik kan niet zeggen dat uw gedrag geen restant wrok heeft achtergelaten en nu ben ik hier om uitleg te eisen.” (p 52)
Karakters doen zich mooier voor dan ze werkelijk zijn (zo zijn er meerdere personages die hun eigen familie ‘opofferen’ om er zelf beter van te worden, maar alles op uiterst beschaafde wijze natuurlijk). Door het rijke taalgebruik is het ook een goed boek om voor te lezen of te laten lezen door een jonger publiek; veel van de gruwelijkheden die geïmpliceerd worden kunnen je makkelijk ontgaan als kind. Daardoor heeft het boek een dubbele laag: een spannend avontuur vol ondeugd en een serieuzere laag die ernstiger is en waarbij blijkt dat het veel van de karakters niet goed verloopt.
De omschrijvingen van omgevingen én de persoonlijkheden en uiterlijke kenmerken van de karakters tonen dat Vance een goed bereisde man was.
Cosplay
Uniek zijn de illustraties van Stephen Fabian. Deze tekeningen geven een beeld van Cugel en zijn metgezellen en kunnen als basis dienen voor cosplay. Er zijn meerdere beschrijvingen in het boek en vooral Cugel als hoofdpersonage, maar ook andere zoals Derwe Coreme, nodigen uit tot cosplay. Derwe, een vrouwelijk karakter met voorname rol, wordt omschreven als een mooie vrouw in een rijtuig op zwanenpoten. Dus ook voor de knutselaar zijn er leuke attributen om na te maken. Naast beeldschone wezens ontmoet Cugel ook oude tovenaars en vieze rovers. Voor ieder wat wils dus en uitnodigend voor groep cosplays. Verder gaat het gerucht dat er wellicht een verfilming van de Cugel saga zal komen.
Aanrader
Een boek zoals deze vind je niet vaak. De combinatie van het type verhaal, de schrijfstijl, de vertaling, de rijke taal maken dit avontuur tot een heerlijk leeswerk voor zowel thuis als op vakantie. De hoofdstukken waren ooit als aparte stukken gepubliceerd en dat maakt het makkelijker om het even aan de kant te leggen en later verder te lezen. Met een duidelijk begin, goede opbouw en duidelijk eind (maar niet het officiële einde) is dit een verhaal om van te genieten. Houd je van avonturen, van schelmen, van streken en van reizen? Ben je een liefhebber van fantasy? Dan is dit boek zeker wat voor jou.
[ Uitgegeven door Spatterlight: http://www.spatterlight.nl/ Beschikbaar als paperback (14,98,-), als Kindle- en als ePub E-boek. Oorspronkelijke uitgaves: 1966, 2005, deze versie 2017. Recensie door Vanne ]
Bijzonder
Oorspronkelijk gepubliceerd in het Engels, is dit scifi en fantasy verhaal van de Amerikaanse schrijver Jack Vance (1916-2013) één van de twee delen uit de Cugel-saga. De oude uitgaves van Vance boeken bemachtigen is een hele uitdaging, met meer vraag dan aanbod, waarbij de vertalingen naar het Nederlands het meest geliefd en ook het schaarst waren. Die zoektocht wordt nu vergemakkelijkt doordat uitgeverij Spatterlight op de behoefte inspeelt en alle werken van Vance opnieuw uitgeeft.
Het Verhaal
Ogen van de Overwereld is het eerste deel van de Cugel-saga en wordt gevolgd door Cugel Gewroken. De lezer volgt protagonist Cugel, een jongeman met sluik zwart haar die er niet voor terugdeinst om anderen op te lichten. Aan het begin van het boek gaat hij zelfs zo ver om van een tovenaar te willen stelen. Iets dat niet goed uitpakt: Cugel wordt met een spreuk weggezonden naar de andere kant van de wereld met de opdracht violette hemisferen te bemachtigen. Deze ‘ogen van de overwereld’ tonen de wereld in een ander licht en de tovenaar, Iucounu, dwingt Cugel deze naar hem toe te brengen. Vergezeld door Firx, een wezentje omschreven als één en al klauwen, scharen en weerhaken, die zijn lever regelmatig toetakelt, heeft Cugel geen andere keus dan de hemisferen te zoeken en zijn weg terug te vinden naar Almery, de woonplaats van de tovenaar.
De Sfeer
Ogen van de Overwereld is vooral een reisverhaal. Wij volgen Cugel als hij wordt weggestuurd vanuit Almery en zich begeeft langs de meest buitengewone dorpen en woeste vlaktes. We zien hoe hij mensen te slim af denkt te zijn, en hoe anderen denken hem te kunnen oplichten. En wanneer het lijkt dat er iemand succes heeft met zijn snode daden blijkt dat een andere ze overtroeft. Verwacht dus een reis over een stervende aarde. Verwacht tovenaars en magie, maar ook pelgrims en rovers.
De fantasy is zo verwerkt in het boek dat het niet de overhand heeft; het overheerst niet en daardoor is de reis van Cugel geloofwaardig en ook aantrekkelijk voor degene die niet zo houden van tovenarij. Denk aan schelmen zoals Loki; zo’n anti-held kan je verwachten maar dan met minder superkrachten. En de tovenaars doen dan denken aan het beeld dat we hebben via Tolkien, al neigt de toon van het verhaal meer naar Pratchett’s schrijfstijl van de Discworld boeken. Dus voor fans van fantasy die een realistische wereld willen met een schepje humor is dit een uitermate geschikt boek.
De vreemde wezens die voorkomen in het boek zijn veelal genetisch gemanipuleerd van oorsprong. Cugel is geen lieverdje en zeker niet een metgezel waar je mee op reis zou willen in het echte leven, maar daar staat tegenover dat de mensen die hij ontmoet vaak net zulke streken leveren als hijzelf. Hierdoor blijft het spannend om te lezen: wie komt er deze keer het beste vanaf?
Rijk Taalgebruik
“Na een poos kreeg hij honger, en hij dacht aan de amulet die Iucounu hem had verschaft. Hij raapte een stuk drijfhout op en wreef er met de amulet over, in de hoop een transformatie te zien in een blad bonbons of een geroosterde fazant. Maar het drijfhout werd alleen maar zachter tot het de consistentie van kaas had, en het behield de smaak van drijfhout. Cugel at er met lange tanden van, zonder te kauwen. Een nieuwe grief tegen Iucounu!”(p 13)
Dit boek is een heruitgave van de oorspronkelijke Nederlandse vertaling en nog net zo rijk aan woordenschat als voorheen. Heerlijk voor de taalliefhebber. Eén van de charmes van de werken van Vance is ook de beleefdheid van de karakters wanneer er een onenigheid is of iemand beledigd wordt. Schelden komt niet voor met grove woorden, alles is netjes ingepakt.
Derwe Coreme haalde onverschillig haar schouders op. “Zoals u wenst. Ik lijk mij uw gezicht te herinneren. U lijkt op een vagebond die ik onlangs heb laten afronselen.”
“Ik ben die vagebond,” zei Cugel. “Ik kan niet zeggen dat uw gedrag geen restant wrok heeft achtergelaten en nu ben ik hier om uitleg te eisen.” (p 52)
Karakters doen zich mooier voor dan ze werkelijk zijn (zo zijn er meerdere personages die hun eigen familie ‘opofferen’ om er zelf beter van te worden, maar alles op uiterst beschaafde wijze natuurlijk). Door het rijke taalgebruik is het ook een goed boek om voor te lezen of te laten lezen door een jonger publiek; veel van de gruwelijkheden die geïmpliceerd worden kunnen je makkelijk ontgaan als kind. Daardoor heeft het boek een dubbele laag: een spannend avontuur vol ondeugd en een serieuzere laag die ernstiger is en waarbij blijkt dat het veel van de karakters niet goed verloopt.
De omschrijvingen van omgevingen én de persoonlijkheden en uiterlijke kenmerken van de karakters tonen dat Vance een goed bereisde man was.
Cosplay
Uniek zijn de illustraties van Stephen Fabian. Deze tekeningen geven een beeld van Cugel en zijn metgezellen en kunnen als basis dienen voor cosplay. Er zijn meerdere beschrijvingen in het boek en vooral Cugel als hoofdpersonage, maar ook andere zoals Derwe Coreme, nodigen uit tot cosplay. Derwe, een vrouwelijk karakter met voorname rol, wordt omschreven als een mooie vrouw in een rijtuig op zwanenpoten. Dus ook voor de knutselaar zijn er leuke attributen om na te maken. Naast beeldschone wezens ontmoet Cugel ook oude tovenaars en vieze rovers. Voor ieder wat wils dus en uitnodigend voor groep cosplays. Verder gaat het gerucht dat er wellicht een verfilming van de Cugel saga zal komen.
Aanrader
Een boek zoals deze vind je niet vaak. De combinatie van het type verhaal, de schrijfstijl, de vertaling, de rijke taal maken dit avontuur tot een heerlijk leeswerk voor zowel thuis als op vakantie. De hoofdstukken waren ooit als aparte stukken gepubliceerd en dat maakt het makkelijker om het even aan de kant te leggen en later verder te lezen. Met een duidelijk begin, goede opbouw en duidelijk eind (maar niet het officiële einde) is dit een verhaal om van te genieten. Houd je van avonturen, van schelmen, van streken en van reizen? Ben je een liefhebber van fantasy? Dan is dit boek zeker wat voor jou.
[ Uitgegeven door Spatterlight: http://www.spatterlight.nl/ Beschikbaar als paperback (14,98,-), als Kindle- en als ePub E-boek. Oorspronkelijke uitgaves: 1966, 2005, deze versie 2017. Recensie door Vanne ]
1
Reageer op deze recensie
Meer recensies van CosplayWijzer
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
