Wurgende spanning met Valerius Verrens

In Zwaard van Rome, het vierde deel van de spannende serie over het Romeinse Rijk, beschrijft Douglas Jackson het zogeheten Vierkeizerjaar, waarin alle gruwel, hartstocht en militaire intelligentie uit de drie voorgaande delen wordt overtroffen. Gaius Valerius Verrens en zijn Spaanse steun en toeverlaat Serpentius, hoofdrolspelers in deze spectaculaire historische avonturenserie raken met de ondergang van de ene en de opkomst van de andere keizer van de regen in de drup. Beter gezegd: van het ene bloedige slagveld in het nog bloediger andere. 

Na de dood van keizer Galba, die Rome weinig meer brengt dan Nero achterliet, komt Otho aan de macht. Valerius zweert hem onder druk zijn trouw. Dat feit is hem heilig. Zó zelfs dat hij Vitellius, een vriend van vroeger, als zijn vijand behandelt wanneer deze zich door zijn op macht beluste naasten het purper laat omhangen. Twee kapiteins op één schip is onmogelijk, twee keizers in een rijk het tienvoudige ervan. Romeinen vechten tegen Romeinen in een baaierd van verderf. Valerius moet boven zijn heldenmoed uitstijgen om de vroegtijdige ondergang van een rijk te voorkomen. Beide keizers waarderen zijn militaire genialiteit, maar deinzen er niet voor terug wederzijds moordenaars op hem af te sturen.  

De miraculeuze ontsnapping aan vijandige overmacht schiet in herhaling met zich telkens vernieuwende krijgshaftige genialiteit. Jackson geeft je het gevoel dat je zelf op het slachtveld slaat. We betrappen ons er op te bukken als de zoveelste kogel met een buitenmodel katapult wordt weggeschoten. Hij is door intensieve studie tot in de haarvaten van het Romeinse Rijk doorgedrongen. Zijn invoelingsvermogen, gepaard aan een onderhoudende schrijfstijl, resumeert in een serie waarvan je geen boek en geen bladzijde wilt missen. Fijnbesnaarde kameraadschap en diepgevoelde aanhankelijkheid mengen zich met ongekende wreedheid. Je leert het te plaatsen in het tijdsgewricht en doet je afzien van anachronistisch denken. Militaire strategie van de bovenste plank, uitgevoerd door onverschrokken kerels. 

Geschikt voor een breed publiek minus de teerhartigen onder ons. Want net als in de drie voorgaande delen onthoudt de schrijver je geen detail als het er om gaat wat zwaarden en houwdegens in het menselijk lichaam kunnen aanrichten. Daar moet je in een oorlogssituatie niet moeilijk over doen, sterker nog, daarvoor ontbreekt de tijd. Het is een split second: hij of jij.  

De plot van dit boek is waanzinnig spannend. Het wachten is op de bevestiging dat het nu toch eindelijk fout is gegaan. En als die er komt… Het is het verhaal van ware vriendschap die de dood overwint. Na Held van Rome, Beschermer van Rome en Wreker van Rome is deze epische toevoeging er één die je doet verlangen naar een vervolg van de historische avonturenserie. Ze doet je beseffen waarom je van geschiedenis houdt. Dat nogal wat cursief gedrukte termen in de verklarende woordenlijst ontbreken nemen we graag op de koop toe.

Er zijn veel boeken over Rome en de Romeinen geschreven. Stijf van de feitelijkheden. De saus van fantasie die er hier over ligt is geen aantasting van de realiteit, maar bezorgt deze juist een stuk meerwaarde. Dat kan alleen voortvloeien uit diepgewortelde empathie.