Alleen, in het hoofd van anderen.

Adriaan van Dis noemt dit boek een roman in verhalen. Het zijn schetsen uit het leven van de hoofdpersoon, een op het platteland levende alleenstaande man die volgens van Dis veel op hem lijkt maar nietemin een fictieve hoofdpersoon is.

De hoofdpersoon speelt vaak met de gedachte tot zelfmoord maar het lijkt er op dat het beschikbaar aantal mogelijkheden hiertoe hem genoeg troost biedt om verder te gaan. De karakters die de verhalen bevolken worden met verbazing, ironie en soms ook enige angst bekeken. Ze maken deel uit van het leven van de hoofdpersoon en hij wil uit nieuwsgierigheid hun denkwereld binnen dringen maar schept daardoor juist afstand. Wanneer hij de Japanse A.I huisgenote uit het eerste verhaal vrijheid van denken en handelen probeert te geven, loopt dit op een mislukking uit. Ze begint teveel op hem te lijken. Misschien was dat al een teken aan de wand. Menselijkheid leidt niet tot perfectie.

De hoofdpersoon heeft zich teruggetrokken achter een groot, zwaar hek waardoor toch af en toe de wereld bij hem binnen komt. Tegenover de vluchteling probeert hij zich uit schuld gelijk te stellen door de ervaringen van zijn vader en zijn vroege jeugd er tegenover te zetten. Hij is bang voor de rauwe kracht van de overlever. Misschien is dat ook een manier om naar de angst voor vluchtelingen binnen onze samenleving te kijken. Wij, gezapigen uit een Eerste Wereldland met onze kleine, onbeduidende welvaartsprobleempjes zijn misschien wel bang voor de rauwe kracht van het overleven, voor mensen die niets meer te verliezen hebben, omdat wij nog alles te verliezen hebben. Na een inbraak is de hoofdpersoon bijna opgelucht dat er spullen zijn verdwenen. Hij is niet bang meer. Hij heeft minder spullen om zich druk over te maken.

Dit is een mooi boek waarin de hoofdpersoon vol zelfspot naar zichzelf kijkt en er zelfs wanneer hij de spot drijft met de wat bekakte cultuurminnaars die zich op het platteland hebben gevestigd, zich daar zelf onderdeel van maakt en deze personages niet afvalt maar ziet als de tegenhangers van de andere personages die financieel en maatschappelijk minder bedeeld zijn, maar net zo goed bij het leven horen.

De gemankeerde schrijver en baggerrecensent Hans Peters schreef in de eerste regels van zijn recensie dit boek al de prullenbak in. (De rest kan ik niet lezen omdat ik geen abonnee ben en heb daar ook geen spijt van). Dit is een aanbeveling om het boek juist te gaan lezen want hij heeft wel meer goede boeken van negatieve recensies voorzien. Ik vond het in ieder geval erg de moeite waard. Geen vijfsterrenboek maar zeker vier sterren waard.