Wat is een leven waard?

De Young Adult / SF-roman Gesplitst speelt in de nabije toekomst, in de Verenigde Staten. De Tweede Burgeroorlog heeft gewoed, tussen voor- en tegenstanders van abortus, en heeft geresulteerd in de Wet op het Leven. Deze wet houdt in dat abortus verboden is, maar dat ouders hun kinderen tussen hun dertiende en achttiende levensjaar kunnen opgeven als ‘splitser’. Splitsers worden uit elkaar gehaald en al hun organen worden hergebruikt.

Het verhaal gaat in een sneltreinvaart van start. Voor je het weet, ben je op een regelrechte roadtrip met drie tieners: Connor, Risa en Lev. Ze hebben alle drie een andere achtergrond, maar delen hun voorland. Ze zijn splitsers, en ze zijn op weg naar het ‘oogstkamp’ gevlucht.
Gedurende hun vlucht komen ze allerlei soorten mensen tegen. Van de meesten krijgen ze hulp, maar van sommigen niet, die proberen ze aan te geven bij de jeugdpolitie. Verder zijn ze zelf niet overal even handig in, waardoor ze veel spannende momenten beleven.
De drie tieners raken op een gegeven moment verzeild in een geheim opvangkamp voor gevluchte splitsers, en hopen daar tot hun achttiende verjaardag te kunnen blijven. Zodra ze achttien worden, zijn ze namelijk veilig, want dan mogen ze niet meer worden gesplitst. Helaas gaat het in het opvangkamp gruwelijk mis. Er bevinden zich onder de vluchtelingen oproerkraaiers die zich liever actief willen verzetten tegen de Wet op het Leven. Er ontstaan machtspelletjes met vreselijke gevolgen.

Neal Shusterman heeft een geweldig boek geschreven. Het verhaal ontwikkelt zich in een hoog tempo, en heeft voldoende diepgang. Hij zet de tieners vanaf het begin af aan niet alleen heel geloofwaardig neer, maar ze ontwikkelen zich duidelijk. Ze groeien emotioneel, doen slimme en domme dingen, en leren van wat ze meemaken.
Het is ook een schokkend verhaal, want welke ouders geven hun kind nou op als splitser? En wat is het voor samenleving die dat goedkeurt?
Shusterman roept dus vragen op. Over de waarde van het leven, wie daarover beslist en op basis waarvan zo’n besluit genomen wordt.

Goed vertaald door Lydia Meeder.