‘De Zweed’ van Robert Karjel moet je zeker een tweede keer lezen

Ernst Grip van de Zweedse veiligheidspolitie krijgt van zijn baas de opdracht om naar Amerika te reizen en zich daar bij de FBI te melden. Hij heeft echter geen idee wat zijn opdracht is. Hij wordt door FBI-agente Shauna Friedman ontvangen en meegenomen naar een gevangenis. Daar zit een man in de cel, een vermeend terrorist, die sinds zijn arrestatie niets gezegd heeft. Grip krijgt ook nu geen verdere uitleg, hij krijgt alleen te horen dat hij achter de nationaliteit van deze man moet zien te komen en achterhalen wat hij gedaan heeft.

Klassiek thema
‘De Zweed’ is geschoeid op een klassiek thema: het aanpakken van terrorisme door veiligheidsdiensten die vooral een strijd met elkaar voeren. Maar Karjel brengt het verhaal wel met verve: het is een ingenieus verhaal, waarbij je het wantrouwen tussen de verschillende veiligheidsdiensten voelt. Als lezer word je meerdere malen op het verkeerde been gezet. Is Grip nu goed of fout?

Wisselend
Op het hele boek is de term ‘wisselend’ van toepassing. Het boek is afwisselend superspannend maar soms ook enorm saai. De spanningsboog gaat op en neer. Ook qua genre wisselt het: het ene moment is het een ware thriller, op een ander moment denk je een roman te lezen door de gesprekken over goed en fout tussen Grip en Friedman en over hoe ze de terreur denken te moeten bestrijden.

Opmerkelijk
Vooral hoofdpersonages Grip en Friedman worden goed uitgediept. Je komt veel van beiden te weten door de dialogen die ze voeren, door wat ze zeggen of juist door wat ze verzwijgen, zoals dat gaat bij veiligheidsdiensten. Ze laten niet altijd het achterste van hun tong aan elkaar zien. Opmerkelijk is dat Grip biseksueel is en een soort van relatie met een kunsthandelaar heeft die hiv-besmet is. Een onderwerp dat niet direct past in de macho-cultuur die Karjel goed zal kennen (hij was luitenant-kolonel in de Zweedse luchtmacht en piloot van gevechtshelikopters) . Met deze verhaallijn onderscheidt hij zich zeker van de traditionele spionagethrillers.

Bondig
Karjels schrijfstijl laat zich het beste als ‘bondig’ omschrijven. Geen sierlijke zinnen, maar kort en krachtig. Dit past prima bij de stoere Grip en het onderwerp van terrorismebestrijding en spionage, maar maakt het boek ook moeilijker leesbaar.

Twee keer lezen
Met ‘De Zweed’ levert Robert Karjel een zeer verdienstelijke thriller af. Het verhaal is ingenieus genoeg om twee keer te lezen. Op het einde van het verhaal valt alles mooi samen, maar heb je als lezer wel het gevoel sommige van de vele details gemist te hebben. Opnieuw lezen terwijl je de afloop kent, zorgt er voor dat je je concentreert op gemiste details.