Verwarrend literair spel maakt lezer onzeker

Drie personages spelen de hoofdrol in deze nieuwe roman van Weijts. In briefvorm ontwikkelt het verhaal zich en daarmee een mooi, wel doordacht plot. Langzaam ontrafelt het verhaal zich, het ontvouwt zich echt, en steeds meer kom je erachter wat de drie personages hebben meegemaakt, waarom en hoe zijn ze met elkaar verbonden? Deze drie hoofdfiguren zijn overigens niet echt sympathiek te noemen, toch voel je je betrokken bij ze. De schrijver slaagt erin de karakters goed weer te geven, je mee te laten voelen door de uiterst precieze karakterbeschrijvingen. Vanwege de perspectiefwisselingen wordt er ook een behoorlijke spanning opgebouwd.

Maar dan? Wat is echt en wat is nep in deze roman? Het begint al met de titel; die na het lezen van het boek op meerdere manieren kan worden geïnterpreteerd. Als lezer word je vervolgens continu op het verkeerde been gezet, onder andere door suggestieve citaten, overpeinzingen en monologen van de personages. Verwijzingen naar dat alles gelogen zou zijn, nep is, verzonnen is, maar dan toch weer niet, en hierdoor dringt de vraag 'wat moeten we nu geloven van wat de personages ons vertellen' zich steeds meer op. Het einde van het boek maakt het er alleen maar verwarrender op. Genoeg stof tot nadenken dus, zou je denken.

En dat is precies het probleem: er lijkt téveel in deze roman gestopt, teveel om over na te denken, teveel om te moeten -en kunnen- behappen als lezer. Niet alleen de voortdurende worsteling met wat echt en nep is, maar ook de soms hoogdravende, literaire schrijfstijl (je moet echt je aandacht erbij houden!), de wisselingen in tijd en perspectief en het hoge intellectuele gehalte van alle verwijzingen maken het geheel moeizaam te volgen. Iemand met weinig muziekkennis is nog eens extra in het nadeel; muzikale kennis lijkt essentieel om niet afgeleid te worden van het verhaal. Steeds moet je dingen opzoeken, aantekeningen maken en vooral heel goed er bij blijven, om niet hopeloos (nog meer) in de war te raken.

De literaire schrijfstijl is, hoewel té in combinatie met bovengenoemde zaken, de kracht van het boek: de auteur schrijft parels van zinnen en gebruikt schitterende metaforen, de woordkeus is zonder meer subliem te noemen. Wat te denken van 'De wereld was kleurendoof', of: 'haar alt moest een langgerekte, mysterieuze zanglijn van de cello heel lichtjes accentueren in een hoger register, alsof ze rond die stem een subtiel gouden aureooltje schilderde', of: 'Een jeugd van potpourribrandertjes, Oililyjurkjes en sterrenmixthee. Langhalzige, bleekwangige gansjes, die hun vruchtbaarste jaren verdroomd hebben achter verregende ramen.'

Na het lezen van deze roman blijf je in complete verwarring achter. Het gevoel nog niet een tiende te hebben begrepen van wat de auteur heeft bedoeld maakt de lezer onzeker. Het leesplezier is hierdoor namelijk teveel naar de achtergrond geschoven. Echter; wellicht was het Weijts' voornaamste bedoeling de lezer aan het denken en aan het werk te zetten - dit is zeker gelukt.