Recensie De ontnuchtering

Edna Pontellier is GEEN Mdm Bovary. Ze lijkt er in de verste verte niet op. Edna is een vlinder. Een vlinder die aan het begin van het boek nog opgesloten zit in de pop, maar waarvan de pop gedurende het verhaal steeds meer barsten gaat vertonen en waar ze zich uiteindelijk uit bevrijdt.

Dat dit boek, in de tijd dat het uitkwam, als 'schandalig' werd beoordeeld, is nu haast niet meer voor te stellen, hoewel Edna ook nu nog op genoeg plaatsen ter wereld zou worden veroordeeld voor haar gedrag. Edna is namelijk niet een 'moeder-vrouw'; ze vindt haar kinderen best leuk, maar om zichzelf op te offeren gaat haar te ver. Edna houdt niet van haar man. Ze vindt hem best aardig en hij zorgt goed voor haar, iets dat ze best apprecieert, maar uiteindelijk is dat niet genoeg. Hij vindt haar ook best aardig, als ze zich meer als moeder en zijn (trofee-)vrouw zou gedragen. Als Edna zelf een huisje huurt en het gezamenlijke huis verlaat, zorgt hij er snel voor dat het huis verbouwd wordt, zodat het heel natuurlijk lijkt voor de omgeving dat Edna is verhuisd. Geen haar op zijn hoofd denkt eraan de zaken in New York in de steek te laten om naar zijn vrouw toe te gaan. Niet dat dat ook maar iets had veranderd; het laat Edna koud.

Naarmate het verhaal vordert begint voor Edna steeds duidelijker te worden wat ze niet (meer) wil en wat ze wel wil. Het laatste duwtje wordt gegeven door Robert Lebrun, die totaal niet begrijpt hoe Edna in elkaar zit:
"You have been a very, very foolish boy, wasting your time dreaming of impossible things when you speak of Mr. Pontellier setting me free. I am no longer one of Mr. Pontellier's possessions to dispose of or not. I give myself where I choose. If he were to say, 'Here, Robert, take her and be happy; she is yours.' I should laugh at you both.

Edna is niemands eigendom. Ze bevrijdt zichzelf, ze is van haar zelf, ze vliegt zelf.