Recensie Godenslaap

Ik heb lang over dit boek gedaan. Niet omdat het me niet beviel of dat het moeite kostte, maar omdat het zo mooi geschreven is, dat je het niet kan (en niet mag) overhaasten. Er wordt heel verschillend gedacht over de Mortier's schrijven, maar ik ga dit stukje uit het boek aanhalen om mijn gevoelens daaromtrent te beschrijven:

“... je soms veel meer bereikt door welgemikt naast de kwestie te spreken dan met een precisie die toch nooit anders dan illusoir zal zijn."

Het is puur toeval dat ik netThe children's bookvan Byatt heb gelezen (ook heel mooi trouwens), dat over diezelfde periode voor de eerste wereldoorlog gaat, maar dan in Engeland en een beetje in Duitsland. De oorlog zelf komt er in Byatt's boek enigszins bekaaid af, maar dat maakt Godenslaap dan weer goed. Gruwelijk zo nu en dan, maar zo lyrisch beschreven dat het bijna mooi wordt. En ontroerend. Mortier maakte dat ik het gevoel kreeg in de schoenen van Hélène te staan en te kijken door haar ogen naar alles om haar heen. Als kind, als adolescent, als volwassene en als bejaarde, van de verzorging van anderen afhankelijke, vrouw van nu.

Hélène is een intrigerende vrouw. Ze is opstandig, zelfstandig, luid en duidelijk aanwezig, soms vals, vol haat ten opzichte van haar dochter en wat ambivalent tegenover haar homofiele oudere broer. Ze is tot over haar oren verliefd op haar man (maar hem niet trouw), vol genegenheid voor haar vader en is het hele boek bezig zich te verdedigen en te verantwoorden ten opzichte van haar moeder. Ze bewondert haar moeder, maar neemt haar tegelijkertijd een heleboel kwalijk. Naast de familie is er nog een persoon die in het leven van Hélène een belangrijke rol speelt en waar ze met heel veel liefde over spreekt: Rachida. Rachida is een Marokkaanse vrouw die de zorg voor haar heeft, nu ze niet meer in staat is om voor zichzelf te zorgen en al haar familieleden overleden zijn.

Godenslaap gaat niet alleen over de tijd voor en tijdens de eerste wereldoorlog aangevuld met een beetje 'nu'; het gaat vooral over een heel intrigerende vrouw met een geweldig verteltalent en is het meer dan waard om op de tiplijst van AKO Literatuurprijs 2009 te staan.

Edit 10-11-2009: Godenslaap heeft de AKO-Literatuurprijs 2009 gewonnen.