Een diamant vergruisd

De in Leuven geboren en nog steeds aan de rand van die stad wonende Guido Eekhaut is heden ten dage professioneel werkzaam bij de Belgische tak van de bank BNP Paribas-Fortis bank. Nadat grofweg 25 jaar lang de meest uiteenlopende schrijfsels – van journalistieke stukken, hoorspelen en fantasyverhalen tot filosofische essays - uit zijn pen vloeiden, debuteerde hij in 2009 met zijn eerste spannende boek Absint waarmee hij de Hercule Poirot prijs won. Zowat een jaar later is het tweede boek, Loutering, in de boekhandel verkrijgbaar.

Ook deze keer is de plaats van handeling weer Amsterdam en worden de hoofdrollen opgeeist door hoofdcommissaris Alexandra Dewaal en hoofdinspecteur Walter Eekhaut. Naast deze reeks, heeft de auteur nog twee projecten lopen in het misdaadgenre. Onder het pseudoniem Nellie Mandel publiceert hij policiers die in het verre Canada gesitueerd zijn en onder zijn eigen naam verschijnen de boeken van het multimediaal project Wolven, dat verder bestaat uit een speelfilm en een televisieserie.
In Loutering vinden Dewaal en Eekhaut, na een anonieme tip, diep in de Ardennen een verzameling van zeven in een cirkel opgestelde brandstapels, compleet met verkoolde lijken. Voor het onderzoek goed en wel opgestart is, sterven er in Amsterdam ook een aantal mensen door verbranding. Alles wijst op rituele moorden. Maar wie doet zoiets en waarom? Onder steeds toenemende druk probeert het team van Alexandra Dewaal de daders te identificeren en op te pakken. Met de ingrediënten van Loutering heeft een auteur een ruwe diamant in handen: een internationale connectie; godsdienstige sektes; gruwelijke moorden; echt gebeurde, door iedereen gekende rampen die geïntegreerd kunnen worden ... Schrijvers als Benny Baudewyns zouden staan te springen om een gegeven van dit formaat te mogen bewerken tot een fonkelende steen.

Guido Eekhaut heeft ervoor gekozen dit plot uit te werken tot een compact verhaal dat amper zeven dagen omspant en veel bladzijden te vullen met mijmerende personages en breedsprakigheid. Zo blijft hij vasthouden aan het meermaals, anders geformuleerd, herhalen van dezelfde bedenkingen; feiten en vaststellingen. Een verhaaltechniek die ook zijn vorig boek ontsierde. Hierdoor ontstaat enerzijds een gevoel van oppervlakkigheid en wordt anderzijds ruimte ingepikt die gebruikt had kunnen worden om het verhaal van wat meer diepgang en grootsheid te voorzien. Veel van de troeven die de plot bevat worden niet uitgespeeld: de internationale connectie loopt er verloren bij; de sekte, het Genootschap van het vuur, wordt nooit geloofwaardig en de connectie met de geschiedenis wordt amper uitgediept. Kortom, de lezer blijft onvoldaan achter. Zelfs de wijze waarop het boek eindigt, zorgt niet voor de klapper die het had kunnen zijn, omdat de auteur al te vroeg in het verhaal in zijn kaarten laat kijken en een tip van de sluier hieromtrent oplicht. Gelukkig bevat de aanloop tot die ontknoping toch nog een kleine plotwending die de lezer kan verrassen.
Oppervlakkigheid vinden we ook terug in de beschrijving van de personages, van wie de meesten zonder familie door het leven gaan: Ofwel zijn alle verwanten dood; ofwel hebben ze gebroken met hun familie. Het spreekt vanzelf dat dit het voor de auteur makkelijker maakt de figuren op papier te zetten, maar de toevallige lezer mist, door deze minimale invulling toch een deel van de achtergrond van de protagonisten. Alle persoonlijke geschiedenissen kwamen natuurlijk wel aan bod in het eerste boek van de reeks. Het is dus het beste om eerst deel een te lezen alvorens aan het tweede deel, Loutering, te beginnen. De vier maanden in Amsterdam hebben van de hoofdpersoon blijkbaar ook een ander mens gemaakt. Niet alleen lijkt hij wel een lammetje geworden, want zijn constante neiging om zich af te zetten tegen alles wat nog maar naar gezag lijkt beperkt zich nu tot zijn gedachten. Het is Alexandra die zijn drift heeft overgenomen. Ook is hij stilaan op weg om Pieter Aspes Van In achterna te gaan, want Walter heeft nu ook regelmatig wat alcohol nodig om te kunnen functioneren.
Loutering stelt als opvolger van Absint teleur: oeverloze mijmeringen van de personages overheersen. Wat een degelijk spannend verhaal had kunnen worden, is verzand in een boek dat het merendeel van de tijd totaal geen spanning kent. Jammer.