Ijzersterke thriller in romanstijl

Ik ben een groot fan van Håkan Nesser en dan met name van de Van Veeteren-reeks en de vijf delen met inspecteur Barbarotti in de hoofdrol. "De levenden en de doden in Winsford" is de eerste stand-alone thriller van Nesser.

De Zweedse Maria is onderweg naar Engeland, waar ze op het platteland een huisje heeft gehuurd. Samen met hond Castor wil ze daar zes maanden verblijven, tijdens de donkere wintermaanden, in the middel off nowhere, afgezonderd van de bewoonde wereld. Maar waarom doet ze dit? En waarom is ze helemaal alleen in het voor haar vreemde land? Zonder een al te lange introductie en met korte flash-backs kom je er al snel achter wat er gebeurd is en waarom haar echtgenoot niet bij haar is. Het verhaal is daarom al vanaf het begin intrigerend en mysterieus.

Nesser bouwt de spanning rustig maar doeltreffend op. Het verhaal wordt langzaamaan heel duister en bijna horrorachtig. De dikke mist die over de hei hangt en waar gemakkelijk te verdwalen is, een automotor die niet wil starten, de vele regen en de vroege duisternis in deze tijd van het jaar, dode fazanten die op de stoep worden achtergelaten, zelfmoorden uit het verleden die in Maria’s huis hebben plaatsgevonden; het klinkt als een slechte horrorfilm, maar niets is minder waar. De clichés blijven achterwege, maar de sfeer wordt wel heel duidelijk weergegeven op deze manier. Door de vele natuurbeschrijvingen, Maria wandelt veel met Castor over de hei, waan je jezelf op het oude Engelse platteland.

Als er ook nog een mysterieus digitaal dagboek ten tonele wordt gebracht, waarvan Maria met veel moeite probeert om het wachtwoord te achterhalen, wil je het boek echt niet meer weg leggen. Je gaat zelfs meedenken wat het wachtwoord zou kunnen zijn! Op het laatst komen er ook nog heksen voorbij, maar dit wordt allemaal zo subtiel gebracht, dat het gewoon allemaal klopt in het verhaal.

Het boek is een thriller, maar Nesser heeft het geschreven in een roman-stijl. Maria is erg goed uitgewerkt als personage, met haar eigen gedachten en overwegingen, maar het gaat niet ten koste van de spanning in het verhaal.
“Ik was verdwaald in mijn eigen innerlijke landschap, simpelweg doordat het was verruild. Of uitgewist. Op mijn leeftijd zou je toch niet meer getroffen moeten worden door gevoelens en gemoedstoestanden die je niet herkent en kunt beoordelen, maar dat was nou precies wat er gebeurde. Ik was een pasgeboren baby van vijfenvijftig.”
Sommige dingen blijven voor mij een mysterie. Waar is Castor gebleven, toen hij zoek was? Waarom stond er iemand voor het raam een bedreigend gebaar te maken naar Maria? Vragen die niet opgehelderd worden. Maar het stoort niet, want de rest van het verhaal zit ijzersterk in elkaar. Of het einde bevredigend is, is voor iedereen weer anders. Voor mij had het anders af mogen lopen, maar dat moet ieder voor zichzelf beoordelen.

"De levenden en de doden in Winsford" is wat je met recht een page-turner kunt noemen en ik hoop dat Nesser meer stand-alone boeken van dit formaat gaat schrijven.