Een peperdure 'teaser'

In ‘De dood van Murat Idrissi’ gaan twee jonge Marokkaans-Nederlandse vrouwen op vakantie naar het vaderland van hun ouders. De een, Thouraya, is een opstandige vrijgevochten vrouw die al in haar tienerjaren wegliep bij haar ouders. De ander, Ilham, is het schoolvoorbeeld van een islamitisch meisje dat haar best doet op de havo, probeert te integreren in de Nederlandse samenleving, zwemmend tegen de stroom in. Een vrouw ingeklemd tussen twee (vijandige?) culturen. De reis in hun gehuurde Audi A4 verloopt voorspoedig, totdat zij in Rabat een aanrijding veroorzaken en een fikse schadevergoeding moeten betalen. Hun geld is bijna op. Dan duikt, wonder boven wonder, Saleh op. Thouraya kent hem van een bruiloftsfeest in Rijswijk. Ondanks zijn bedenkelijke reputatie klampen de jonge vrouwen zich aan hem vast. Als hij hen meeneemt naar het arme gezin Idrissi aan de rand van de stad, waar zij hun ogen niet kunnen sluiten voor de armoede en ellende van de mensen die daar wonen, belooft hij hen een paar duizend euro. Het enige wat hij van hen verwacht is dat zij de negentienjarige Murat Idrissi naar Nederland smokkelen, heel eenvoudig, op de plaats van het reservewiel. Dat wiel, daar zullen Saleh en zijn vrienden zorg voor dragen. Niets aan de hand, het gebeurt dagelijks, aldus Saleh.
Thouraya laat niet direct merken dat zij gespannen is, maar Ilham zit danig met de kwestie in haar maag. Saleh en zijn vrienden maken grappen tijdens de oversteek naar Spanje. Regelmatig verdwijnt Saleh even om zogenaamd te controleren hoe het Murat vergaat. Maar als de meiden eenmaal de Spaanse douane zijn gepasseerd, blijkt Murat te zijn gestikt in de kofferbak. Van Saleh en zijn vrienden is geen spoor meer te bekennen, de meisjes zijn nagenoeg blut. En ze zitten met een lijk opgescheept dat zij zo snel mogelijk moeten laten verdwijnen.
Wieringa heeft een beklemmend verhaal geschreven, op ware feiten gebaseerd. Hij confronteert zijn lezers met het lot van een economische vluchteling. Maar wat heet ‘economisch’ als je in je eigen land kansloos bent? Als je hele familie op de rand van de afgrond leeft? Daarbij is zijn schrijfstijl een genot. En toch voel ik me bekocht. Voor twee uurtjes lezen is het een duur boekje. Bovenal zie ik het als onaf, als een opmaat naar een echte roman. Ik heb het ervaren als een teaser zoals men dat in marketingtermen pleegt te noemen. Een gratis lokkertje voor het echte werk dat zal volgen. Dat doet niets af aan het feit dat Wieringa prachtig schrijft, en me tot nadenken stemt. Dat dit verhaal verre van af is – overigens houd ik in het algemeen van een open einde – knaagt.