Omgekeerd racisme

Hoe haal je het in je hoofd als Afro-Amerikaan te pleiten voor invoering van een gesegregeerde samenleving? Of is het juist dankzíj jouw afkomst dat je dit verhaal mag schrijven? Dat je de lezer met de neus op de feiten drukt? Hoe kun je beter de vinger op de zere plek leggen dan met humor?
Meteen de eerste halve pagina deed me schaterlachen: "This may be hard to believe, coming from a black man, but I've never stolen anything. Never cheated on my taxes or at cards. Never snuck into the movies or failed to give back the extra change to a drugstore cashier indifferent to the ways of mercantilism and minumum-wage expectations. I've never burgled a house. Held up a liquor store. Never boarded a crowded bus or subway car, sat in a seat reserved for the elderly, pulled out my gigantic penis (...) and masturbated to satisfaction with a perverted, yet somehow crestfallen, look on my face."
Beatty had me direct bij m'n strot.
Vanzelfsprekend is de crux van het verhaal schokkend: racisme in extremis. Juist door humor te gebruiken, weet Beatty onze aandacht vast te houden, dwingt hij ons de ogen te openen. Het is makkelijk te wijzen naar de VS, wat is het daar toch slecht allemaal. Hoeveel beter zij wij niet. En Trump is een griezel, een gevaar voor de wereld. Maar wij, Europeanen? Wij Nederlanders? Waar ligt een grens voor opname van vluchtelingen? Bij 20, bij 1000, bij 100.000? Eén van de rijkste landen ter wereld waar geroepen wordt dat we 'vol' zitten. Waar de grootste politieke partij openlijk groepen mensen tegen elkaar opzet. Waar feit steeds moeilijker van fictie is te onderscheiden. Lees in dat kader ook de nieuwe Bert Wagendorp: Masser Brock. Is het hier allemaal beter dan in de VS? Hebben alle Nederlanders gelijke kansen?
De titel van het boek heb ik vertaald als De verrader. De verteller verraadt zijn vader, omdat de experimenten die op hem worden uitgevoerd niet de resultaten opleveren die deze verwacht. Hij verraadt Hominy als hij niet wil toegeven aan de wens van de oude neger: hem aan te stellen als slaaf. Hij verraadt Marpessa door zich te verstoppen in zijn eigen veilige wereld op de boerderij, de safe haven in de door geweld verscheurde wijk Dickens. Bovenal verraadt hij zichzelf door zich te gedragen zoals hij denkt dat anderen willen. En toch is het een man die het beste met zijn omgeving voorheeft. Misschien dekt Buitenbeetje een beter de lading dan Verrader.
The sellout zet je ertoe aan je eigen omgeving te beschouwen, je te realiseren welke politiek hier wordt gevoerd; onze maatschappij waar het economisch belang regeert. Pas als dat is veiliggesteld, zelfs ten koste van democratische principes, dan komen normen en waarden in beeld, ook in Nederland. Het is een boek met een boodschap, het houdt je een spiegel voor. Dankzij de humor weet het je te bereiken, te raken. Een schitterende leeservaring!