Zusjesland

‘Welk boek heeft jou het meest gefascineerd?’ Deze vraag kreeg de Amerikaanse Curtis Sittenfeld (de lievelingsschrijfster van Aaf Brandt Corstius) een keer voorgeschoteld in een interview van de New York Times. ‘Far from the tree’, was het antwoord. Dat boek vertelt over kinderen waarvan de identiteiten totaal verschillen van die van hun ouders, doordat ze een ‘stoornis’ hebben als autisme, doofheid of transgenderisme.

Wie weet, was dat Sittenfelds inspiratie voor haar nieuwste boek ‘Zusjesland’, waarover al veel lovende woorden zijn gesproken. In deze roman wordt een tweeling geboren, het kroost van twee bijzonder eenzame mensen. Opvallend, want het feit dat Kate (die eigenlijk Daisy heet) en Violet een tweeling zijn, maakt dat zij juist nooit alleen zullen zijn. De zusjes bezitten bovendien een bijzondere gave: ze zijn helderziend. Over dit onderwerp wordt gezwegen, zowel thuis als op school - totdat Kate in een wanhopige bui aan een klasgenootje bekent dat ze helderziend is. Wanhopige acties brengen zelden iets goeds. Na verloop van tijd wordt er dan ook misbruik gemaakt van Kate’s openheid. Had ze dit kunnen voorzien?

Wanneer Kate op kamers gaat, besluit ze haar helderziendheid uit haar leven te verbannen. Violet daarentegen beleeft op de universiteit haar eerste spirituele ervaring, die diepe indruk op haar maakt. Vi en Kate groeien uit elkaar: waar de één zich onzichtbaar maakt, doet de ander een stapje naar voren. Als tweeling komt er een moment in je leven waarop je denkt dat je het ook wel zonder elkaar zult redden, maar uiteindelijk zal blijken dat je elkaar – hoe dan ook – toch nodig hebt. Bijvoorbeeld als steun in slechte tijden. En ook omdat de ander soms beter weet wat goed voor je is dan jijzelf.

Dat geldt ook voor Kate en Violet. Zo houdt Vi Kate tegen als Kate op het punt staat zich te verloven, omdat ze “de man met wie ze gaat trouwen dan nog gaat ontmoeten”. En inderdaad, Kate loopt later alsnog de ware tegen het lijf. Ze is gelukkig, maar toch lukt het haar niet om zorgeloos te zijn. Ze wil er zijn voor haar vrienden, haar familie en ze wil bovenal een goede moeder en echtgenote zijn. Uiteindelijk, door allerlei gebeurtenissen, leert ze zichzelf werkelijk kennen en beseft dat ze haar eigen angsten onder ogen moet zien.

Elke (helft van een) identieke tweeling zal zich in deze boeiende, meeslepende roman over tweelingzusjes herkennen. Ik ben zelf deel van een tweeling en voor mij gold dat in ieder geval wel. Wat Sittenfeld in dit boek duidelijk maakt, is dat familie heel waardevol is, evenals vertrouwen, zeker op die momenten dat je je kwetsbaar opstelt. Het is belangrijk eerlijk te zijn tegenover elkaar én tegenover jezelf. Kijk bijvoorbeeld eens goed naar je eigen angsten. Het boek brengt mooi in beeld dat angsten vaak onnodig zijn. Ze hebben meestal te maken met dingen waarvan jij zeker denkt te weten dat ze gaan gebeuren, terwijl de werkelijkheid anders blijkt te zijn. Situaties die vast leken te staan en voorspelbaar leken, lopen anders en blijken niet vastgeroest. Wie jij bent en wat jij denkt, mag veranderen. Dat hoeft niet vast te liggen!

Met humor, soms wat grof, en in een zeer levendige stijl laat Curtis Sittenfeld je door de ogen van Kate terugkijken op haar leven. Tegenover het stereotype Amerikaanse gezinsleven in deze roman – inclusief Babyshower en Thanksgiving –, staan de onverwachte wendingen, in zowel het gedrag van de personages als de loop van het verhaal. Als lezer denk je te weten hoe het verhaal zijn weg zal vervolgen, maar aan het eind sla je een onverwachte richting in: uiteindelijk zal díe weg leiden naar ‘Zusjesland’.