Gaan we dan samen Kerst vieren?

‘Iedere man die een beetje op mij lijkt, daar zie ik mijn vader al voor aan.’  

Alle kinderen van Louis (vertaald door Charlotte Pothuizen) beschrijft de zoektocht van De Halfjes naar hun biologische vader én naar hun halfbroers en -zussen. Daarbij schetst auteur Kamil Batuk de geschiedenis van spermadonatie in Nederland en weidt hij uit over de morele aspecten rond anonieme donatie.  

Alle kinderen van Louis laat zien hoe een zich nog ontwikkelende specialisatie kan ontaarden in een soort medische vrijstaat waarin geen of nauwelijks regels zijn en waarin ‘omdat het kan’ belangrijker is dan de ethische vragen die ermee gepaard zouden moeten gaan. Een vrijstaat die Jan Karbaat, directeur van de spermabank in Barendrecht, en donor Louis de ruimte gaf om zich een beetje God te voelen. Ze maakten dankbaar gebruik van de maakbare samenleving, zonder zich af te vragen welke gevolgen dit zou hebben voor de kinderen die er met hun hulp geboren zouden worden.  

Donor Louis heeft één grote angst: overlijden zonder dat er familieleden naar zijn uitvaart komen. Bang dat er niets van hem achter zal blijven en dat niemand zich hem zal herinneren. Niet in staat een langdurige relatie aan te gaan, beseft hij dat Jan Karbaat hem een mogelijkheid biedt om aan zijn grootste angst te ontsnappen. Vanaf dat moment is het een missie om zoveel mogelijk kinderen op de wereld te zetten, in de hoop dat ze hem willen leren kennen en dat sommige van hen zelfs zijn achternaam willen aannemen. Aanvankelijk blijft Louis voor de lezer op afstand. We leren hem kennen als een berekenende man, die geen rekening houdt met de emoties van anderen. Egoïstisch als hij is, gaat hij puur voor zijn eigen gewin. Hij blijkt asperger te hebben, wat veel verklaart. Pas als meer dan driekwart deel van het boek gelezen is, krijgt Louis meer ‘gezicht’ en begrijpt de lezer zijn drijfveren.  

Batuk geeft veel ruimte aan de zoektocht van De Halfjes naar hun broers en zussen: het zouden er wellicht tweehonderd kunnen zijn. Het begint uiteraard met een zoektocht naar de anonieme donor. In de kliniek van Karbaat is weinig geregistreerd. Donoren zijn anoniem en mogen zo vaak doneren als ze willen. Daarbij kunnen ze zich ook bij meerdere klinieken melden. Er wordt volop gesjoemeld met donorpaspoorten en het zaad van de verschillende donoren wordt soms gemengd. Het lijkt dus een kansloze missie om de biologische vader te vinden. De uitspraken van verschillende Halfjes illustreren de gevolgen van anonieme donatie: ze voelen zich ontheemd, anders dan anderen. Van wie hebben ze bepaalde eigenschappen? Om dat gat te dichten, verzint een aantal van hen zichzelf zo overtuigend, dat ze zelfs liegen tegen hun relatie.  

Inhoudelijk is het boek interessant, al wordt het op verschillende plaatsen langdradig. Het hoofdstuk over asperger had weggelaten kunnen worden: traag, vol clichés en doet weinig ter zake. Stilistisch gezien is er veel op dit boek aan te merken. De letterlijke (?) weergaves van fragmenten uit videomateriaal doorbreken de vertelstijl en met de vele weglatingstekens wordt het vervelend lezen. Ook de tussenkopjes, gecentreerd op de pagina’s, zorgen voor een rommelige lay-out. Ronduit storend is de hoeveelheid fout geformuleerde zinnen.  

Alle kinderen van Louis laat zien dat de medische wetenschap zich begeeft op terreinen waar strenge regelgeving noodzakelijk is. Het is verleidelijk om je te laten meevoeren door de gedachte dat iets ‘kan’, maar de ethische vragen verdienen net zoveel of misschien nog veel meer aandacht.