Knipoog naar het science fiction

Een fan van Ian McEwan mocht ik me vóór dit boek nog niet noemen, ik had maar één boek van hem gelezen, Solar. Dat was me echter al heel goed bevallen, tel daar bovenop de verwijzing naar mijn favoriete schrijver in het SF genre, Isaac Asimov, en mijn interesse was meteen gewekt. Niet onterecht, integendeel voor mij was het boek nog beter dan Solar.
Het verhaal speelt zich in het verleden af – namelijk in 1982 – wat achteraf (na de nodige discussies in de zeer actieve en daardoor interessante leesclub) voor mij een eerste knipoog naar het SF is. Al in 1982 koopt de hoofdpersoon Charlie van zijn geërfd kapitaal een robot, Adam. De hele erfenis en daarmee bijna zijn hele kapitaal gaat er aan op, maar dat heeft Charlie er graag voor over, hij is namelijk dol op moderne techniek. Adam is een robot die door de eigenaar noch ‘afgemaakt’ moet worden door een aantal eigenschappen te programmeren. Charlie besluit dat zijn vriendin Miranda ook de helft van de eigenschappen mag invullen, zonder dat hij kennis heeft van de door Miranda ingevulde eigenschappen. Adam, leert heel snel door met name het internet waaraan alle robots (12 Adam’s en 13 Eva’s) gekoppeld zijn. Zo leert Adam heel snel het handelen in financiële producten en verdient daar met ‘geleend’ geld van Charlie geweldig veel geld aan voor Charlie. Ondanks dat de robots zijn voorgeprogrammeerd met de Eerste wet van Isaac Asimov : “Een robot mag een mens geen letsel toebrengen of door niet te handelen toestaan dat een mens letsel oploopt.”, bezorgt Adam Charlie een gebroken pols. Citering van een super wiskundige Alan Turing (een van de grondleggers van de informatica en kunstmatige intelligentie en o.a. één van de leidende codebrekers die gewerkt hebben aan het kraken van de Enigma – Duits codeermachine), bewijst dat Ian een diepgaand onderzoek heeft gedaan voor dit boek.
Speciaal is ook dat hij sommige gebeurtenissen uit de geschiedenis heeft herschreven, zoals o.a. de afloop van de Falklandoorlog. Of het bezoek van Charlie aan Alan Turing die al in 1954 overleed.
Het meest extreme wat Adam als robot doet vond ik het met Miranda naar bed gaan, wat een heftige jaloezie van Charlie tot gevolg heeft. Hoewel Miranda dit gemakkelijk afdoet door de vergelijking te trekken met een vibrator, is dat niet voldoende om de jaloezie van Charlie te verminderen. Dit is letterlijk het begin van het einde, waar ik in het kader van niet te veel verklappen niet meer over zal verklappen.
Naast een zeer aangename (fictie) roman, heeft Ian volgens mij een morele ondertoon: laat de invloed van techniek niet te ver komen in de menselijke interactie. Hierbij trek ik de parallel van een ervaring van een collega, wiens auto op een bepaalde km-stand zelfstandig een afspraak met de dealer maakt, door beide agenda’s met elkaar te vergelijken. De berijder hoefde nog maar te bevestigen en de afspraak was gemaakt. Het ontbreekt er nog maar aan dat de auto zelf naar de garage rijdt, wat waarschijnlijk niet over al te lange tijd wel zal gebeuren.
Volgens meerdere collega’s in de leesclub was dit niet het beste boek van Ian. Als dat waar is, en daar hoef ik niet aan te twijfelen, zal ik zeker nog vele boeken van hem lezen.
Dank aan Hebban, dat ik aan deze leesclub mocht deelnemen.
Conclusie: 5 sterren van mij.