Meester van de plotpirouettes

Ieder die af en toe een misdaadroman leest, maakt voor zichzelf categorieën waarin schrijvers een plaatsje krijgen. Een Henning Mankell bijvoorbeeld staat garant voor een ongelooflijk goed geschreven, spannend boek waarin prominent plaats ingeruimd wordt voor een maatschappelijk thema, maar ook voor personages met veel diepgang. Dat laatste is misschien een ietsje minder bij Harlan Coben, maar zijn boeken zijn dan weer spannend van begin tot eind, echte pageturners. Robert Harris of John Le Carré schrijven nooit niemendalletjes. Hun boeken hebben een politiek of historisch thema, en zijn door en door gedocumenteerd. Zo beschouwd is de wereld van de misdaadroman een oneindige snoepwinkel voor iedereen die graag leest. Je vindt altijd wel iets van je gading.

Als de Noorse Jo Nesbø een plaatsje zou moeten krijgen in die boeksnoepwinkel, dan zou het bij de “plot op plot op plot”-thrillers zijn. Hij is de absolute meester van de plotpirouettes. Net als je denkt te weten hoe de zaak in elkaar zit en je afvraagt waarom die afwikkeling al zo redelijk vroeg in het boek gebeurt (je hebt nog veel te veel pagina’s over op dat moment), is daar een onverwachte wending. Heerlijk, dan zit je weer goed voor een volgend spannend stuk. Maar ook dat stuk wentelt en draait rond de ware toedracht en zo lijken de boeken van Nesbø bijna op balletvoorstellingen met een adembenemende apotheose.

In De sneeuwman is het niet anders. Inspecteur van dienst is opnieuw de prachtige figuur Harry Hole. Deze beschrijving klinkt misschien bekend in de oren: hij is ongewild single maar nog steeds verliefd op zijn vorige vriendin, hij vecht tegen de drank, hij heeft weinig vrienden op het politiebureau en allerminst een vertrouwensrelatie met zijn baas, hij is een einzelgänger. Wat hem toch ver doet uitstijgen boven andere speurders met een gelijkaardig cv, is zijn intelligentie. “Harry Hole denkt sneller dan Lucky Luke schiet” stond ooit in een recensie, en dat klopt als een bus. Hij is ongelooflijk slim en snel, die grote, slonzige, magere, pezige vent.

Dit keer neemt Harry Hole het op tegen een seriemoordenaar. Hole zit nog steeds bij de cel Geweldsdelicten, maar bij gebrek aan moorden springt zijn groep de cel Verdwijningen af en toe bij. Het valt Hole op dat de verdwijningen de laatste jaren in Noorwegen de statistieken overtreffen. Vooral vrouwen met kinderen “verdwijnen” en nooit wordt een spoor van hen teruggevonden. Dan is het moeilijk zoeken natuurlijk, want voor hetzelfde geld zijn deze dames elders een nieuw leven begonnen. Hole kan zich moeilijk inbeelden dat zoveel moeders zonder boe of bah hun kinderen achter laten, en daarom gaat hij bij een recente verdwijning van een mama op zoek naar een patroon. Hier spelen sneeuw en sneeuwmannen een belangrijke rol.

Nesbø wisselt vlotjes af tussen verschillende perspectieven: de moordenaar, de verdwenen vrouwen, de gezinnen van de vrouwen, Harry Hole en zijn teamleden, zijn ex-vriendin Rakel. Je krijgt op die manier een mooi beeld van wat zich afspeelt rond de verdwijningen en zo puzzel je samen met Hole uit hoe de vork aan de steel zit. Zoals gezegd heeft Nesbø heel wat plotwendingen in petto. Het maakt De sneeuwman tot een topboek, meeslepend, invoelbaar en op bepaalde momenten afgrijselijk spannend. Laat de volgende Nesbø almaar komen! In afwachting daarvan kan de uitgeverij misschien Kakerlakkene laten vertalen. En Flaggermusmannen opnieuw uitgeven, wegens: quasi onvindbaar in Nederland en Vlaanderen. Het zouden twee onweerstaanbare snoepjes zijn in de hogergenoemde snoepwinkel. (deze recensie verscheen eerder bij ezzulia.nl)