De afgrond van verdriet

Een prachtige prent van de Wetterhorn. De titel 'Alptraum' die heel even een romantisch gevoel geeft -een droom over de Alpen, met z’n prachtige toppen en lieflijke almen- totdat je je realiseert dat Alptraum het Duitse woord voor nachtmerrie is. En dan de ondertitel 'Stanley’s laatste gems'. Stanley, de hond van Koos van Zomeren, nog geen twee jaar geleden een bescheiden bestsellertje, een must-have onder Van Zomeren- en hondenliefhebbers toen hij als Literair Juweeltje in de boekhandels lag.

Stanley leeft niet meer. Hoewel al flink op leeftijd, kwam zijn dood totaal onverwacht. Bij de Wetterhorn, nabij Grindelwald, een van de lieflijkste omgevingen die je je waar dan ook maar kunt voorstellen, stortte hij in zomer 2015 in de afgrond. Ze vonden hem terug terwijl hij nog leefde, maar dierenartsen konden niets meer voor hem doen. Stanley vertrok, zijn baasje in shock en vol zelfverwijt achterlatend.

In 'Alptraum' probeert Koos van Zomeren van alles rondom Stanley en zijn dood voor zichzelf op een rij te zetten, ermee in het reine te komen. Zo'n bruut einde, dat geeft het verdriet een bittere bijsmaak.Toch probeert hij ook te relativeren. Naast het bestaan van hiërarchie in levensvormen bestaat er -daarmee indirect samenhangend- immers ook een soort hiërarchie in verdriet: wat als het zijn kleinzoon was geweest die in die afgrond was gevallen?
Van Zomeren zet alles wat op hem af en in hem opkomt bedachtzaam uiteen. Samen met zijn vrouw beleeft hij alle stadia van rouw. Al die kleine dingen die er dagelijks aan herinneren: “Oh nee, Stanley is er niet meer.” Beschrijft de reacties van de omgeving. Na een paar weken de onvermijdelijke vraag: ‘Neem je een nieuwe hond?’ Maar Van Zomeren wil geen nieuwe hond. Wat hij wil is een nieuw leven voor zijn oude hond.

Het is voor Van Zomeren een bewuste keuze geweest dit intieme, gevoelvolle boek te schrijven. Een gevaar van herinneringen concreet op papier te zetten is dat de afstand tussen beleving en gevoel groter wordt. Het gevoel bij de herinnering minder tastbaar, alsof de woorden op papier eerder een barrière vormen dan een brug om terug bij de oorspronkelijke beleving te kunnen komen, zoals juist de bedoeling van het beschrijven. Tijdens het schrijfproces van 'Alptraum' heeft Van Zomeren Stanley waarschijnlijk nog lang bij zich kunnen houden. En al heeft het uiteindelijk misschien geen tastbare ‘brug’ opgeleverd, dan is het toch op zijn minst een liefdevol eerbetoon aan Stanley geworden. Een ontroerend memento, herkenbaar en troostrijk voor alle baasjes die hun maatje verloren of daar ooit aan zullen moeten geloven.