Creatieve puzzel die niet te serieus moet worden genomen

Voormalig journaliste Elisabeth Mollema had eerder al tientallen kinderboeken voor diverse leeftijdsgroepen geschreven, toen ze in 2010 haar eerste boek voor volwassenen publiceerde, de thriller Prooi. Deze en haar snel daarop volgende thrillers werden elk steeds aardiger ontvangen. Kwaad is alweer haar vijfde, onlangs verschenen thriller en Mollema lijkt de stijgende tendens vast te houden.

Vrijwel elke zichzelf respecterende thriller heeft een proloog die in meer of mindere mate de verwachting van de lezer stuurt. Soms is het vooral een smakelijke inleiding, een sfeeruiteenzetting als het ware. Maar soms hangt de impact van het mysterie van het boek juist erg af van de proloog. De vraag is dan of die eerste belofte van spanning wordt waargemaakt.

Bekijk je een thriller als een puzzel die je stukje voor stukje moet leggen aan de hand van gegeven hints, dan is de proloog in Kwaad dat herkenbare bijna-maar-nét-niet-af-moment waarop nog maar een paar irritante, maar uiterst cruciale puzzelstukjes ontbreken. Meerdere mensen staan rond een lijk. Er ligt een pistool: onmiskenbaar een moordscène. Maar wie die mensen zijn, waar ze zich bevinden en wat zij daar deden is niet duidelijk. Allemaal vragen hóe het tot zover heeft kunnen komen.

Wat uiteraard in de rest van het boek uit de doeken wordt gedaan. Het begint allemaal als Ebe Montgomery een onbekende man naar haar huis meeneemt nadat hij onder een auto is beland maar niks ernstigs mankeert, behalve dan geheugenverlies. De toon van het verhaal is definitief gezet met dit ongeloofwaardige uitgangspunt - tot zover het realiteitsgehalte. Je houdt een man immers niet voor jezelf, je gaat naar de politie. Tenzij je natuurlijk in de middle of nowhere woont en van misère toch al aan het doordraaien bent.

Dat het verdere verhaal op zich wel blijft staan komt omdat het zichzelf niet te serieus wil presenteren. Ebe heeft drie hartsvriendinnen die haar graag helpen om de tot “Vince” gedoopte man van zijn hopelijke - of toch niet, Ebe hééft soms wel wat weg van een jaloerse stalker - geheugenverlies af te helpen. De vier vrouwen zijn typetjes uit de meest voor de hand liggende hokjes. Het verhaal krijgt regelmatig een kluchtig tintje door de (vaak hilarische) dialogen en (grappige, zij het soms volkomen overbodige) klungelige acties.

Dat het verhaal desondanks spannend is, komt omdat het in de grond van de zaak wel allemaal een mysterieuze boel is. Lang blijft de vraag of Vince echt geheugenverlies heeft, en of er niet sprake is van een grote set-up. Dat er zich naast de verhaallijn in het heden in Nederland ook nog een tweede verhaallijn afspeelt in het nabije verleden in Zwitserland compliceert de zaak eveneens, want hoe zullen die twee verhaallijnen uiteindelijk de laatste kritieke puzzelstukjes gaan laten samenvallen?

Na wat dik bovenop liggende misleidingen, valkuilen waar je niet gauw in zult trappen, is het plaatje dan toch nog onverwacht compleet. Een eindresultaat waarvan je pas de laatste pagina’s een vermoeden krijgt. Wat dat betreft is de belofte van de proloog behoorlijk geslaagd. Dan valt eerder de epiloog een beetje tegen. Die beantwoordt eigenlijk de verkeerde vragen waar je mee blijft zitten en laat je dus wat onbevredigd achter. Maar eerlijk is eerlijk: het ludieke einde past wel in de stijl en sfeer van deze creatieve puzzel.