Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Geen vlinder vliegt hier doelloos door de lucht

Gigi Leestgraag 06 mei 2018 Hebban Team
Als een auteur de ECI Lezersprijs en de ECI literatuurprijs wint in 2016 alsook ook de inktaap in 2018 met Rivieren, zijn bundel met drie niet zo korte verhalen, en daarnaast ook voor eerdere werken, zoals Gars en Een ware held, genomineerd wordt voor literaire prijzen, maakt dat de lezer nieuwsgierig. Zeker als zijn volgende werk, de roman De pelikaan, wederom genomineerd wordt voor een prestigieuze prijs en verschijnt op de shortlist voor de Libris Literatuur Prijs. Martin Michael Driessen is naast schrijver van de net genoemde werken ook vertaler, acteur en regisseur.

Is het de regisseur in hem die maakt dat hij een ingenieus en humoristisch plot componeert? Hij plaatst de hoofdpersonages in een positie dat ze elkaar chanteren maar ook een broze vriendschap sluiten. De postbode en de bestuurder van de kabeltrein, woonachtig aan een denkbeeldig stadje aan de Adriatische kust in voormalig Joegoslavië, die het in wezen best goed met anderen voor hebben, ontdekken door toeval elk een duister trekje bij de ander. Hierdoor denken ze dat ze het recht in handen moeten nemen en de ander voor de gemaakte fout willen laten boeten zonder goed te beseffen dat dit natuurlijk ook iets duisters heeft. De opkomende burgeroorlog zet hun relatie op scherp.

Het verhaal wordt luchtig gebracht in helder taalgebruik met prachtige en herkenbare metaforen. Oppervlakkig is het een aardig verhaal over twee niet al te snuggere figuren in een stadje dat er niet toe doet. Langzaam lijkt het verhaal zich te ontwikkelen als een tragedie waarbij de Balkan oorlog zijn intrede doet wat de relaties op scherp zet. Door als lezer, aandacht te hebben voor de prachtig motieven, de symboliek en de ironie van het verhaal is de ondertitel, een komedie, goed te plaatsen. De pelikaan uit de titel lijkt in eerste instantie een zeer kleine rol te spelen en lijkt nauwelijks van enige betekenis. Dit betekent dat je als lezer op zoek moet gaan naar de symboliek die men toeschrijft aan de pelikaan die als een rode draad door de roman heen sijpelt: het door een misvatting ontstane idee dat pelikaan staat voor zelfopoffering. Pas dan valt op dat elk personage de rol van een pelikaan lijkt te spelen, pas dan wordt de ironie, waarmee de auteur dit prachtig in beeld brengt, helder. Om meer details en diepere lagen te ontdekken kan herlezen van de roman, wat totaal geen straf blijkt, heel verhelderend zijn. De rol van de Balkanoorlog lijkt vaag maar de hoofdpersonages, hun karakters, hun werkzaamheden en eigenaardigheden, de kabeltrein en zelfs de groenteman in de stad weerspiegelen een onderdeel van deze oorlog en de auteur laat dit als puzzelstukjes in elkaar vallen. Er vliegt geen vlinder door de lucht, er staat geen standbeeld op een berg en er ligt geen betonblok onder aan die berg zonder een reden. Pas als deze puzzelstukjes op hun plek vallen wordt helder hoe knap deze roman, deze komedie, in elkaar zit.

Driessen schrijft een roman met veel diepgang, stelt allerlei morele dilemma's aan de kaak op een zeer luchtige, ironische manier dat je de kans loopt er aan voorbij te gaan zonder de verschillende lagen te herkennen. Hiermee moet de lezer rekening houden als men dit boek leest, hiermee zal de jury rekening houden als het deze roman beoordeeld, hiermee zullen de concurrenten op de shortlist rekening moeten houden tijdens het bekend maken van de prijs want dit boek maakt een goede kans om die Libris Literatuur Prijs te winnen.
2

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Gigi Leestgraag