VERRASSEND ACTUEEL

" Door de boeken van Willem Elsschot wandel je niet zo maar losjes en ontspannen door als door een bos op een warme zomerdag. Zijn werk heeft dieperliggende achtergronden. Die moet je proberen te achterhalen, anders mis je de essentie van alles wat hij schrijft. Één boek van Elsschot lezen is dus geen optie. Je wordt als het ware aangetrokken om zijn ' Volledig Werk " te lezen. Pas dan kan je beginnen om een beeld te vormen van wat Alfons De Ridder zijn lezers wilde vertellen om zo meer te weten te komen over de mens die hij was en hoe hij in het leven stond. "

Leopold (Pol ) Van Domburg trekt met zijn echtgenote, Desideria, vanuit de stad naar het platteland om er een winkeltje te beginnen in-alles-en-nog-wat. Mede door zijn dubieuze handelspraktijken wordt zijn nering al snel een bloeiend en winstgevende zaak. Ook in zijn huwelijk is Van Domburg een nogal erg dominante figuur: dat moet zijn echtgenote aan den lijve ondervinden.
De mensen op het platteland leven ' onder het juk ' van een Graaf, die alles bezit, en de dorpspastoor. Van Domburg heeft het niet zo staan op deze situatie. Hij is een slimme man die als één van de weinigen in het dorp boeken leest en hij heeft het, op zijn minst gezegd, niet zo hoog op met de katholieke kerk. Op een al even dubieuze manier peutert hij zijn huis en zijn grond los van de Graaf en wordt zo als enige dorpeling eigenaar van zijn goed.Met pastoor Holemans kan hij het aanvankelijk nog vrij goed stellen. Maar wanneer pastoor Holemans overlijdt en een nieuwe dorpspastoor wordt geïnstalleerd, pastoor Kips, gaan de poppetjes pas écht aan het dansen.
Dit alles speelt zich af tegen de achtergrond van het opkomende socialisme: een ideologie die ten strijde trekt tegen de gevestigde instanties en opkomt voor de ' gewone ' man in de straat.

Willem Elsschot, pseudoniem voor Alfons De Ridder, zet hier een ijzersterke roman neer. Een roman waarin hij op een sublieme manier de heikele thema's van zijn tijd durft aan te pakken, thema' waarrond een taboe-sfeertje hangt, zoals onder ander seks. De manier waarop hij schrijft over de Kerk als instelling en de ' onderdrukking ' van een grootgrondbezitter voor wie de ganse bevolking werkte, werden de auteur niet altijd in dank afgenomen. Enkele andere elementen zoals de dubieuze handelspraktijken van Van Domburg, de sluwe verkooptechnieken van een zeepverkoper en de hebberigheid van een advocaat uit de stad, je kan ze zo enten op onze huidige samenleving, een samenleving die nol staat van misleidende reclame en al dan niet geoorloofde verkooptechnieken, met als enige doel: zoveel mogelijk geld afhandig maken van de goedgelovige consument. Daarom is het werk van Willem Elsschot gemakkelijk te projecteren op ons huidig maatschappijbeeld. Je zou kunnen zeggen dat het werk van de auteur de tand des tijds op een sublieme wijze heeft doorstaan.

Dit boek heeft mij enorm geboeid, van de eerste tot de laatste letter.