Creatief taalgebruik en puike vertelstijl

Zijn eerste stappen als auteur zette de Deense Mikkel Rosengaard (1987) met een Young-Adult verhaal. Het boek viel meteen in de smaak. Rosengaard woont en werkt in New York, waar hij aan de slag is bij het PEN World Voices Festival of International Literature. Dit is het enige literaire festival waarbij de klemtoon ligt op de mensenrechten. Met De tijdreizen van Ana Ivan gaat hij nu helemaal los als romanschrijver. Het boek zal in 2018 de eerste Deense debuutroman zijn die in de Verenigde Staten verschijnt sinds A History of Danish Dreams van Peter Høeg uit 1988.

Mondialisering kent geen grenzen, waarbij eveneens verschillende culturen aan elkaar worden gekoppeld. Een jonge Deense schrijver (de ik-persoon) ontmoet een Roemeense artieste in New York. Hij is op stage in deze wereldstad; waar hij helemaal wordt ingepalmd door de iets oudere, extravagante kunstenares Ana Ivan. Ze experimenteert met tijd en ruimte; ze wil haar tijdsgevoel wijzigen. Hij gaat haar opmerkelijke levensverhaal neerschrijven, waarin vooral de jaren tachtig centraal staan, een woelige periode waarin de communistische leider en dictator Nicolae Ceauşescu aan de macht is in Roemenië. De jonge auteur zal echter zelf een prijs moeten betalen voor zijn mateloze belangstelling in Ana. Tevens vreest hij voor haar geestelijke gezondheid.

In De tijdreizen van Ana Ivan plaatst Rosengaard een contradictie: zware onderwerpen die loodrecht staan tegenover de positieve, energieke stemming die hij oproept met zijn schijftaal. De roman is een wilde maalstroom van onthutsende gebeurtenissen en ongeplande wendingen.

“Wat is humbug? zei Ana, en ze keek hem aan, en heel even keek hij in haar ogen en stak zijn vingers op, knikte lichtjes met zijn hoofd, alsof hij de tekening bedoelde, of Ana, de familie die in de kamer zat, het raam of de regen die tegen het raam sloeg, het water dat plassen op de straten vormde, de tanks die door de lanen reden, de sluipschutters die doorweekt op de daken lagen en over de hele vervloekte stad uitkeken.”

Een incident tijdens haar jonge jaren heeft een dramatische afloop. Dit feit verstoort Ana’s begrip van tijd tijdens haar verdere leven. In zijn boek geeft Rosengaard een intelligente benadering weer van verschillende onderwerpen zoals het kunstenaarschap, het zoeken naar een eigen identiteit, het strenge en stalinistische regime van Ceauşescu in Roemenië. Tevens komen het communisme, familiegeheimen, zelfmoord, het verlies van een ouder, de relatie tussen een vader en zijn dochter, wiskunde en het fenomeen tijd aan bod.

Een moderne roman, neergezet in een actuele taal en ingedeeld in slechts vier hoofdstukken. Echte feiten worden vloeiend vermengd met fictie. Een elegante combinatie van heerlijke taal en een plot waarin heel wat gebeurt. De zwaarte en de diepgang van de personages en thema’s worden opgevrolijkt door een opvallend creatief taalgebruik en een puike vertelstijl. Dit fascinerende romandebuut zou voor Rosengaard wel eens de grote doorbraak kunnen betekenen in Europa en de Verenigde Staten.