Japans stortbad met morele dilemma’s en politiestrategieën

“'Zes Vier.' De aanduiding voor een veertien jaar oude zaak, de ontvoering van en de moord op een jong meisje dat Shoko heette. Het was de eerste echte ontvoering geweest die zich had voltrokken binnen de jurisdictie van Prefectuur D. Nadat het de kidnapper was gelukt met het losgeld van twintig miljoen yen te ontkomen, had de politie tot ieders afgrijzen het ontzielde lichaam van het ontvoerde zevenjarige meisje gevonden. De identiteit van haar ontvoerder was nooit achterhaald. De zaak was na al die jaren nog altijd niet opgelost.”

Dit is alvast het uitgangspunt van deze misdaadroman. Een cold case met de codenaam ‘6-4’ uit 1989 die de Japanse bevolking erg lang bezig gaat houden. Commissaris Yoshinobu Mikami is persofficier bij de regionale politie. Veertien jaar na de feiten raakt hij verstrikt in deze oude onopgeloste kidnappingszaak en kindermoord. Tegelijkertijd wordt zijn eigen tienerdochter Ayumi vermist. Vol overgave stort hij zich op de zaak ‘6-4’ en ontdekt hij iets wat jaren geleden tijdens het eerste onderzoek over het hoofd werd gezien.

Intussen word je als lezer uitgebreid geconfronteerd met de gespannen relaties tussen de politiediensten en de plaatselijke persmedia. Tevens leer je heel wat over het complexe politiebeleid in Japan, alsook over de corrupte houding van belangrijke instellingen in het land. Hideo Yokoyama(1957) schreef deze dikke pil van ruim 600 pagina’s op een aftandse computer; in een enge schrijfkamer, overladen door boeken en talloze krantenknipsels. Een werkruimte waarin een bedwelmende tabaksgeur hing. Tokyo tapes nr. 6-4 is in zijn thuisland Japan zeker niet een doodgewone bestseller geworden. Tijdens de lanceringsweek verkocht de auteur meer dan één miljoen exemplaren van het boek. De secundaire vertaling naar het Nederlands door Robert Neugarten werd uitgeschreven op basis van de Engelse editie.

Het boek gaan lezen betekent een echte uitdaging. Verwacht je een thriller met keiharde actie, een strakke spanningsopbouw en helse vaart, dan ben je bij Tokyo tapes nr. 6-4 aan het verkeerde adres. Je krijgt wel een sterke plot, alsook een kritische ontleding van de interne politiek en de bureaucratische procedures bij de Japanse politiediensten. Tevens beschrijft de auteur de obstakels waarmee commissaris Mikami en zijn vrouw Minako worden geconfronteerd. Na de verdwijning van hun dochter komen hun dagelijkse leven en onderlinge relatie onder druk te staan. Yokoyama belicht eveneens de aanvaringen tussen de politiediensten en de nieuwsmedia.

Dit is duidelijk geen doordeweekse spannende misdaad- of politieroman. De klemtoon ligt hier immers op andere elementen, niet uitsluitend op de criminele feiten en het opspeuren van de dader. Menselijk falen, onbekwaamheid, carrièredrift, corruptie: dit alles wordt geprojecteerd op de moderne Japanse maatschappij, die gebaseerd is op specifieke gedragsregels en tradities. Vooraleer zijn verhaal helemaal uit te schrijven, heeft Yokoyama ongetwijfeld een immens opzoekwerk verricht. Tokyo tapes nr. 6-4 is een fascinerend maar tegelijk behoorlijk complex verhaal met flink wat personages. Ook moet even benadrukt worden dat de belangrijkste karakters een correcte psychologische uitdieping meekrijgen.

Het uithoudings- en volhardingsvermogen van de lezer worden uiteindelijk beloond. De spectaculaire wending als slotstuk is de kers op de taart. Een Japans stortbad met morele dilemma’s en politiestrategieën.