Intrigerend verhaal van een te kort leven

Dit boek vertelt de levensloop van Augusta Francisca Maes, kortweg Guusje genaamd. Ze is maar 26 jaar oud geworden. Guusje is de grootmoeder van schrijfster Rosemarijn Milo. In haar familie werd deze oma altijd doodgezwegen. Toen ze op latere leeftijd via een halfzus van haar moeder er achterkwam dat er zich meer had afgespeeld dan waar ze van op de hoogte was, besloot Rosemarijn Milo er een biografie over te schrijven. Het weinige wat ze van haar moeder had gehoord, heeft ze hiervoor gebruikt, maar ze heeft ook terdege onderzoek gedaan in archieven, geboorte-, huwelijks- en overlijdensaktes. Er stonden haar ook nog enkele foto’s ter beschikking, die in het boek staan afgebeeld.

De hoofdpersoon is Guusje, geboren in 1891. Ze schrijft brieven aan een vriendin (de eerste brief dateert uit 1912) waarmee ze een tijd op een internaat in Armentières had gezeten. Deze vriendin is gefingeerd. In de brieven komen we veel te weten over Guusje. Ze woont bij haar ouders in Hoofdplaat in Zeeuws-Vlaanderen. Als de handelaar Karel Hamer die uit Nijmegen komt, haar opmerkt, is hij op slag verliefd op haar. Ook hem schrijft ze enkele brieven. Na verloop van tijd trouwt Guusje met hem en ze gaat met haar man mee naar Nijmegen. De relatie met haar schoonouders is ronduit slecht, ze wordt daar kil en afstandelijk benaderd en zelfs lange tijd met mevrouw aangesproken. Dat maakt het leven zwaar voor haar en ze voelt zich gevangen in haar eigen huis en de onbekende stad Nijmegen. Korte tijd na haar huwelijk raakt ze zwanger. De bevalling is zwaar en ze voelt zich nog meer beperkt in haar vrijheid. Ook schrijft ze brieven aan haar moeder, die ze erg mist, maar waarbij ze niet haar hart uitstort zoals bij haar vriendin Agaath.

Uit de brieven die ze schrijft, leer je Guusje kennen. Ze verandert van een vrolijke blije vrouw in een tobberige ongelukkige huisvrouw. In haar opvattingen is ze haar tijd ver vooruit. Ze wil onafhankelijk zijn en niet ondergeschikt aan haar man. Met haar instelling zou ze zich in de huidige tijd beter op haar plaats voelen. Ze strijdt voor haar vrijheid, komt vaak in opstand tegen haar man, die veel van haar houdt, maar niets van haar begrijpt. Ze ziet Aletta Jacobs als haar grote voorbeeld. Ook het kiesrecht voor vrouwen komt ter sprake. De eerste brief dateert uit 1912 en de laatste uit 1918, enige dagen voor haar overlijden. Tegen de achtergond van de Eerste Wereldoorlog met in 1918 de uitbraak van de Spaanse griep, waaraan Guusje overleden zou zijn, spelen zich de laatste jaren van haar leven zich af. Een leven van strijd voor onafhankelijkheid, gelijke behandeling van vrouwen en vrijheid.

De opzet van het boek is heel origineel. Voor- en achterin staat een kaart van Zeeuws-Vlaanderen afgebeeld. In het voorwoord legt de schrijfster uit hoe ze tot het schrijven van dit verhaal is gekomen en waar ze haar informatie vandaan heeft gehaald. Dan volgen de brieven vanuit Guusje, voor het grootste gedeelte aan haar vriendin Agaath. Verder enkele brieven aan haar toekomstige man en later aan haar moeder. We leren Guusje dan goed kennen. Guusje vertelt zelf over haar belevenissen maar ook over haar twijfels en angsten, haar wanhoop en haar onmacht om als vrouw de regie over haar eigen leven te hebben. Je kunt je helemaal inleven in deze vrouw, de taal is eenvoudig, maar juist daarom doet dit zo echt aan. Je wordt helemaal meegezogen in de strijd die Guusje voert. Een strijd die in deze tijd voor een groot gedeelte niet meer gestreden hoeft te worden, maar nog steeds is er heden ten dage op bepaalde gebieden sprake van ongelijke behandeling bij vrouwen. Op het eind wordt duidelijk welk geheim er altijd geweest is in de familie van de schrijfster. Daarna eindigt het boek met een verantwoording en de gebruikte bronnen.

Dit boek is een echte aanrader door de veelzijdigheid ervan: een historische roman met psychologische diepgang, waarin familiegeheimen een grote rol spelen. Kortom, een verhaal dat onder je huid kruipt!