Zeker niet McEwan's beste boek

Ondanks zijn 71 jaar blijft Ian McEwan actief als schrijver. Twee jaar na het succes van De Kinderwet verscheen in mei zijn nieuwste boek Machines zoals ik. Dat Ian McEwan maatschappelijke problemen en ethische dillema’s regelmatig beschrijft in zijn boek is bekend, zo ook in Machines zoals ik. Wat maakt een machine, in dit boek de androïde Adam, anders dan een mens.

Charlie, een dertiger en mislukte jurist, komt van de erfenis van zijn moeder een de androïde Adam. Hij had liever een Eva gehad, maar die waren al uitverkocht. Met Adam hoopt hij indruk te maken op zijn bovenbuurvrouw Miranda op wie hij verliefd is. Ieder apart voert de helft van de eigenschappen van Adam in, zo wordt het een project van hen samen. Maar Adam lijkt menselijker dan in eerste instantie gedacht, hij wordt verliefd op Miranda en weet ook haar bij Charlie in diskrediet te brengen.

“Een machine zegt iets over iemand die hij nog nooit gezien heeft en zorgt er zo voor dat de ander compleet anders over iemand gaat denken.”

Zolang alles redelijk voorspelbaar gaat is Adam net een mens, dit verandert wat wanneer het jongetje Mark tijdelijk bij Adam verblijft. Het onvoorspelbare en de speelsheid is voor een androïde toch nog lastig.
Naast de relatie tussen Charlie en Miranda, speelt ook nog het verleden van Miranda in alle verwikkelingen een rol.

Opvallend is dat het verhaal zich afspeelt in 1982 maar dat McEwan een aantal feitelijkheden heeft veranderd. Zo verliest Engeland de Falkland oorlog, blijkt Alan Turing nog in leven en is de technologie verder ontwikkeld. Dit maakt het verhaal soms wat verwarrend.
De bekende mooie schrijfstijl van McEwan zijn, waar hij de personages meer een verhaal laat vertellen, zeker aanwezig. Op andere plekken bewandelt hij te veel zijpaden die niet echt iets bijdragen aan het verhaal. Ook de centrale vraag “Wat is het dat óns menselijk maakt?” sneeuwt hier wat door onder.

Machines zoals ik is zeker niet het beste boek van McEwan ook al blijft hij ook in dit boek de invloed van willekeurige al dan niet extreme gebeurtenissen op gewone mens onderzoeken.