Recensie De geniale vriendin

De roman “De geniale vriendin” van de Italiaanse, mediaschuwe, schrijfster is naar mijn mening “groots in zijn kleinheid”.
Ik hoor het sommige onder u denken: “wat moet ik daar dan onder verstaan?” Wel….dat verneemt u bij het verder lezen.
Deze roman speelt zich af in de jaren 50, in een wijk, aan de rand van Napels. In een Italië, dat nog bezig is de gruwel van de tweede wereldoorlog van zich af te schudden. In deze tijdsgeest groeien twee meisjes op Elena en Lila. Beiden komen uit een arm milieu, een milieu waarin meisjes, vrouwen, enkel huisvrouwen mogen zijn, overgeleverd aan de grillen en de grollen van hun vaders, broers, echtgenoten en vrienden. Meisjes en studeren staat gelijk aan verloren tijd, verloren geld, wat brengt het op, niets toch…enkel last, rebellie. Elena is een rustig en intelligent meisje dat met goed gedrag en hard werken graag gezien is bij haar leerkrachten. Lila echter is een pienter, schrander, slim kind dat zich graag laat opmerken zowel door kattenkwaad als door haar aangeboren intelligentie. Na wat aftoetsen en aftasten vinden beiden elkaar en hun wegen gaan gelijk op tot aan het einde van de lagere school. Dan kan hun lerares enkel de ouders van Elena overtuigen hun dochter verder te laten studeren. Lila berust op het eerste zicht noodgedwongen in haar rol, maar Lila zou Lila niet zijn om zich toch op één of andere manier te profileren en zich boven haar leefomgeving te willen plaatsen. Ergens willen beide meisjes, haast onbewust, de vicieuze cirkel van hun leven, hun voorspelde leven als Napolitaanse huisvrouw, echtgenote, moeder doorbreken. Ondanks de onvermijdelijke conflicten, de rivaliteit, het gegeven dat hun wegen en hun doelen steeds verder uit elkaar lopen blijven de meisjes vriendinnen. We volgen hun handel en wandel tot hun 17de levensjaar.
De schrijfster schetst in deze roman niet alleen een duidelijk en klaar portret van deze jonge vrouwen. Jonge vrouwen die zowel in harmonie als in conflict zijn met zichzelf en hun leefwereld. Ze laat haar lezers door deze twee vrouwen, een land, een stad, een leefgemeenschap zien, die veranderingen ondergaat. Ferrante is een rasvertelster, met oog voor detail. Ze maakt ook een gedegen voorstelling, alsook uitdieping van de diverse karakters van de personages. En dat zijn er velen, er is dan ook een personagelijst in de roman opgenomen. Je voelt, ziet, proeft, ruikt als het waren de stad, de mensen, de omgeving. Je waant je betrokken bij het leven van de jonge vrouwen. En dat is wat ik bedoel met “groots in haar kleinheid”! Als je als schrijver zonder veel ophef, zonder spektakel het leven van gewone mensen op een dusdanige manier onder woorden kan brengen zodat het echt gaat leven voor de lezer dan getuigt dat van een grootsheid.
Het enige minpunt aan deze roman was dat ik na het lezen van de laatste bladzijde op mijn honger bleef zitten. Zelden of nooit ga ik terug naar de eerste bladzijde van het boek. Maar dit maal moest het, het kon toch zo niet eindigen, begon het boek niet met een zesenzestig jarige Elena die een bericht krijgt van Lila’s zoon? Ja, waarom dan hier stoppen, er moet nog zoveel zijn om te vertellen …! Na wat opzoekwerk kwam ik erachter, het betreft een trilogie, …, wat ben ik blij, want ik wil zo graag weten hoe het beiden is vergaan in hun volwassen leven!