Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Recensie Max Tailleur

Max Tailleur, mijn leven was geen mop

Recensie door: Lodewijk Lasschuijt

We waren je al vergeten Max, we hadden je in de doofpot gestopt. Die zelfde doofpot waar jij al je teleurstellingen en verdriet in hebt weggestopt. Je lachte, naar eigen zeggen, om niet te huilen. En nu komt Jan Luitzen je levensverhaal vertellen. Ooit had je jezelf voorgenomen om je biografie te schrijven maar je bent daar nooit aan toe gekomen.

Max Tailleur groeit uit tot Neerlands grootste ‘geinponem’ eigenlijk omdat hij nergens anders geschikt voor is. Hij is korte tijd werkzaam als diamantzager in Antwerpen maar het ontbreekt hem aan geduld en nauwkeurigheid. Hij probeert zijn gebrek aan vakmanschap te verdoezelen door de werkplaatschef te imiteren en de laatste moppen te vertellen hetgeen hem mateloos populair maakt bij zijn collega’s. Hij probeert zijn brood te verdienen als zanger in een operettekoor, maar dat lukt maar matig omdat hij zelf weet dat hij lijdt aan muzikale bronchitis. Iets beter gaat het met het spelen van kleine toneelrollen hoewel die soms maar uit één zinnetje bestaan. Voor serieuze rollen is hij minder geschikt, hij heeft daar eenvoudig geen smoel voor. Het publiek begint al te schateren als hij alleen maar zijn gezicht vertoont.
Later, terug in Mokum, trekt hij het land in als handelsreiziger voor de lijstenfabriek van zijn vader met matig succes want door het vertellen van moppen brengt hij wel overal vrolijkheid maar kan hij de omzet niet vergroten.

Nadat hij getrouwd is met Sophia Wijnschenk (zijn Vic) keert hij terug naar Antwerpen als diamantzager maar veel liever treedt hij in zijn vrije tijd op als humorist. In 1940 pakken donkere wolken zich samen boven Nederland maar ook boven België. Niet veel later wordt het dragen van een Jodenster verplicht en vinden de eerste deportaties plaats. Het lukt Max, door veel brutaliteit en een grote dosis geluk, te ontkomen naar Zwitserland waar Vic zich na enige tijd bij hem voegt. Gedurende de oorlogsjaren weet hij in de Nederlandse kolonie de moed erin te houden door zijn onnavolgbare humor en zijn grote organisatietalent. Wel komen er uit Nederland heel slechte berichten. Later zal blijken dat vrijwel al hun familieleden zijn weggevoerd naar concentratiekampen en daarvan niet zijn teruggekeerd.

Na de geallieerde landingen in Normandië treedt de soldaat Tailleur in dienst van het Nederlandse leger en wordt in een tijdsbestek van twee dagen bevorderd tot sergeant. Max blijkt van alles en nog wat te kunnen 'organiseren'. Dit organiseren, ook wel ritselen genoemd, in buitengewoon moeilijke omstandigheden kan worden omschreven als: kopen zonder te betalen, lenen met of zonder toestemming van de eigenaar, zich toe eigenen van 'gevonden' voorwerpen en gewoon meenemen van dingen die van levensbelang waren voor jou en je dienstmaten. Het mocht echter nooit ontaarden in ordinair stelen. Probeer het verschil maar te ontdekken.
Tijdens de naoorlogse jaren weet Max Tailleur zich na een periode van armoede en sappelen, een bestaan op te bouwen als exploitant van het cabaret De Doofpot. Er verschijnen boekjes (met een gaatje) en grammofoonplaten met moppen van Max Tailleur. In samenwerking met de PTT exploiteert Tailleur een telefoonlijn, de zogenaamde Geinlijn. In totaal maakt Max 14 grote wereldtournees.
Uit joodse intellectuele kringen klinkt vaak kritiek. Men vindt dat joodse mensen belachelijk worden gemaakt en zelfs wordt Tailleur beticht van antisemitisme. Het klinkt als een gotspe. Toch wordt De Doofpot vooral bezocht door Gojim (niet-joden).

In latere jaren wordt de geinponem Tailleur steeds chagrijniger omdat hij wordt geplaagd door reuma. Wel richt hij een stichting op Geef Max de zak waarmee hij geld inzamelt om zijn lotgenoten een onbezorgde vakantie te kunnen bezorgen.
Zijn nalatenschap gaat naar Beth Shalom, een zorgcentrum voor joodse ouderen waar ter zijner nagedachtenis een 'Max en Vic-zaal' wordt ingericht.

In acht hoofdstukken geeft Jan Luitzen een duidelijk chronologisch overzicht van het bewogen leven van een buitengewoon gecompliceerde man. In de bijlagen zijn stambomen opgenomen waaruit nog eens duidelijk blijkt welk een treurig lot de familie van Max Tailleur en zijn vrouw Vic ten deel is gevallen. Een bibliografie en een discografie completeren het geheel.


Max Tailleur, mijn leven was geen mop

Auteur: Jan Luitzen
Verschenen bij: Uitgeverij Nijgh en van Ditmar
Prijs: € 19,95

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Lodewijk Lasschuijt