Connelly kan het nog

Wie mijn kritische (om niet te zeggen bijna volledig uit banvloeken bestaande) besprekingen van de recente werken van Lee Child en Harlan Coben kent, weet dat ik er geen been in zie om (zoals Thurston Moore het ooit zo mooi zei) mijn crime schrijvende idolen om zeep te helpen. Sinds Child en Coben wegens slap formuleschrijven van hun voetstuk zijn gekukeld, is de Grote Drie met de harde C van crime, dus teruggebracht tot De Ware Ene: Michael Connelly. Gelukkig weet hij zich op grote, en sinds enige tijd dus ook eenzame, hoogte te handhaven.

Na een vreemde, wat atypische Bosch, (een Ross MacDonald-achtige California noir over de erfgenaam van een Howard Hughes-achtige rijkaard, inclusief ingewikkeld gegoochel met testamenten), verraste Connelly met de Nachtploeg. Verrassend omdat zijn vaste carrousel van personages schitterde door afwezigheid en de nieuwbakken hoofdpersoon een leading lady bleek: surfende power woman Renée Ballard. De verrassing was compleet toen Connelly, die in al zijn boeken nog nooit een gedenkwaardige vrouwenrol had weten te scheppen (toegewijde fans van Eleanor Wish en Lucia Soto mogen hier natuurlijk het hunne van denken) in staat bleek om Ballard zo overtuigend neer te zetten, dat Bosch na een paar bladzijden al niet meer gemist werd.

In Two Kinds of Truth is Bosch echter weer helemaal terug. Het is dat Harry Bosch niet het type is om kerstkaartjes te versturen of joviaal op schouders te slaan, maar anders zou dat een mooie metafoor kunnen zijn voor het genoegen dat het weerzien met een vertrouwd personage oproept. Connelly lijkt niet ongemerkt voorbij te willen gaan aan het feit dat Two Kinds of Truth de twintigste Bosch roman (volgens Wikipedia dan, Hebban houdt er blijkbaar een andere telling op na) en dat Bosch in 2017 zijn vijfentwintigjarig jubileum als romanpersonage viert, en dus kruist een plotlijn in het hier en nu (over grootschalige fraude met pijnstillers) met eentje die terugvoert naar begin jaren negentig, als een veroordeelde seriemoordenaar Bosch beschuldigt van het planten van bewijsmateriaal. Zelfs Bosch' oude sidekick Jerry Edgar duikt weer op, klaarblijkelijk om verlossing te vinden voor zijn zonden uit het verleden (openlijke ambitie om hogerop te komen in de bureaucratie en gebrekkige plichtsbetrachting in de ogen van Bosch, of zoiets).

Dit levert een solide Boschtriller op die het gemiddelde (hoge) kwaliteitspeil overstijgt door een welhaast geëngageerde insteek. Niet alleen wordt Bosch geconfronteerd met zijn eigen vooroordelen, ook wordt het kwaad waardoor we ons in de naïeve jaren negentig zo aangenaam lieten verstrooien en dat volledig op het conto van individuen (seriemoordenaars) kon worden geschreven, scherp gecontrasteerd met het hier en nu waarin het systeem zo corrupt en verrot is, dat de farmaceutische industrie een opiaten crisis in stand kan houden en winstgevend exploiteren ten bate van hun aandeelhouders. Gelukkig weerstaat Connelly de verleiding om prekerig en moralistisch uit de hoek te komen en stelt hij het verhaal ten dienste van de personages. Bosch heeft zich tenslotte al twintig romans lang geschaard in de eerbiedwaardige traditie van detectives als pragmatische loners (Bosch vergelijkt zichzelf niet voor niets met de man aan de bar in het beroemde Hopperschilderij Nighthawks) die zich ridderlijk bekommeren om het individu, maar er (al dan niet met tegenzin) in berusten dat één kerel de wereld nu eenmaal niet kan veranderen. Ook niet met een pistool in zijn knuist.

De bonus hierbij is natuurlijk dat in dit verhaal de gevorderde leeftijd van Bosch daadwerkelijk een pré is, waarbij de oude vos als het om actie gaat, zijn mannetje nog altijd staat. Er is een scene in een vliegtuig die associaties met James Bond oproept (al is het dan wel de Roger Moore ten tijde van de Living Daylights, niet Connery in Goldfinger). Twee verschillende zaken die eigenlijk niets met elkaar te maken hebben, leidt wel tot een wat onevenwichtig gestructureerd boek waarin de actie voornamelijk in de eerste helft lijkt te zitten, en de tweede helft een beetje gebukt gaat onder een overdaad aan uitleg en exposé. Connelly ondervangt dit deels met een spannende, lekker uitgesponnen rechtbankscene waarin een glansrol is weggelegd voor halfbroer Mickey Haller. Hierbij weet hij nog heel behendig en gecontroleerd een ballon leeg te laten lopen die hij misschien iets te groots had opgeblazen (hoe kon dit bewijsmateriaal in vredesnaam geplant worden?)

En in de volgende thriller van Connelly delen Bosch en Renée Ballard het podium. Hoe leuk is dat wel niet?