Kind van Oost en West

De in Vietnam geboren auteur Viet Thanh Nguyen heeft met De Sympathisant een interessant en rijk gelaagd boek geschreven.

Hoofdpersoon is de bastaardzoon van een Europese priester en een Vietnamese, die op erg jonge leeftijd moeder wordt. Zijn ‘dubbele’ afkomst is bepalend voor zijn keuzes. Samen met twee vrienden die het voor hem opnemen op het schoolplein sluit hij zich aan bij de communistische partij geleid door Ho Chi Minh met als doel om het Zuiden van Vietnam te bevrijden. Het Zuiden wordt geholpen door de Verenigde Staten. Vanwege zijn dubbele afkomst (kind van Oost en West) wordt hij door de communistische partij ingezet als spion.

Het boek begint op het moment dat de VS de oorlog heeft verloren van de Vietcong. De scenes in het Armageddon van Saigon zijn bijzonder spannend en schokkend.
De hoofdpersoon vlucht als spion van de communistische partij mee met de Generaal en Mevrouw en zijn beste vriend Bon naar Los Angeles. De Generaal was een van de leiders van het imperialistische Zuiden van Vietnam.
Met als opdracht om zijn boezemvriend Man, een van de leiders van de overwinnende communistische partij en de nieuwe heerser van het nieuwe Vietnam na 1975 op de hoogte te houden van eventuele aanvalsplannen van de Generaal vanuit de VS.

Nguyen beschrijft hoe moeilijk het is om te aarden als Aziaat in de VS, zonder het eten van Vietnam maar ook zonder het respect. Werkelijk hilarisch is de beschrijving van het maken van de film The Hamlet en de rol die de hoofdrolspeler hierbij heeft. Een bijzonder kritische kijk op de macherinie van Hollywood. Als adviseur zonder werkelijke macht moet de hoofdrolspeler de Aziatische touch waarborgen. De film geeft een inkijkje hoe de Amerikanen werkelijk denken over de Aziaten en de Vietcong in het bijzonder.. De gefilmde martelscenes zijn zo ongelooflijk over the top, dat ik moeite had om niet uitbundig te lachen. Alleen al die scenes zijn de vijf sterren waard.

Aan het einde van het boek gaat de hoofdrolspeler namens de Generaal terug om in een hopeloze aanval het nieuwe Vietnam binnen te komen. Dit gaat in tegen de wens van zijn Vietnamese liaison Man. De ridicule zelfmoordactie is bij voorbaat gedoemd te mislukken. Hij komt in een heropvoedingskamp terecht waar het communistische visioen een schokkend demasqué krijgt. Want, niet alleen de VS, ook de communistische leer blijkt uiteindelijk een lege dop te zijn, waarvan de gewone mens slachtoffer is. Macht corrumpeert. Mij deed het denken aan het bekende Animal Farm.

Op de laatste bladzijde is de dubbelspion, bastaardzoon een van de duizenden bootvluchtelingen die het land proberen te ontvluchten. Het enige dat hem nog rest is hun gemeenschappelijke doel, ja bijna identiteit, de wens te overleven.
Kortom, De Sympathisant is een onvergetelijk boek. Een boek die het geweld, filosofisch en droogkomisch benadert en hierdoor nog schokkender beschrijft.