Loodzwaar in gewicht maar heerlijk licht om lezen !

Naar mijn bescheiden mening kan alleen de lezer die zelf zijn legerdienst heeft moeten kloppen, de ware teneur van dit kolossale epos naar behoren aanvoelen. Putje winter nachten na elkaar moeten doorbrengen in een zelf gegraven fuselierskuil, tot aan de enkels in de modder met slechts een doorweekt noodrantsoen om de knagende honger voor even te termperen… En zo zijn er tientallen aangrijpende, heel echt gebeurde situaties die vlijmscherp door Shaw worden aangehaald. Een rationeel denkend mens staat versteld wanneer hij verneemt tot welke absurde bevelen de leiding in staat is met meestal hallucinante en dramatische gevolgen. Een leger heeft tot doel zoveel mogelijk medemensen, die vijanden worden genoemd, te doden op gelijk welke manier als ze maar doeltreffend is en al wat ooit met zorg en kunde werd opgebouwd onder een bommentapijt te vagen, burgerbevolking inbegrepen. Aanvankelijk was het me even wennen aan de haast oever-loze volzinnen en dito beschrijvingen, maar wanneer de lezer wat gedul-diger wordt en aandachtiger bij de tekst blijft, kan er echt literair genoten worden.
Wat de morele peilingen van de hoofdrolspelers betreft, valt het op dat de auteur alle verderfelijke eigenschappen die in een mens kunnen schuilen, zoals wreedheid, leugenachtigheid, lafheid kwistig heeft uitgesmeerd over de Duitse kant van het drieluik. Als oud-militair kan ik beamen dat soortgelijke types en personages die Shaw ten tonele voert effectief zeer erkenbaar rondwaren in de militaire wereld, ook in vredestijd.
Ik heb veel genoegen aan de lectuur van dit “zware” werk beleefd.