hallucinante geschiedenis van Congo (en België)

Congo, een geschiedenis, zo luidt de titel van dit magistrale en bovendien meesterlijk geschreven naslagwerk van David Van Reybrouck. De lezer heeft al vlug door dat het niet gaat om zomaar een geschiedenis - Van Reybrouck pretendeert zels niet dé geschiedenis te hebben geschreven - maar zonder twijfel om een hallucinante geschiedenis! De protagonist in dit meer dan 600 blz. tellende boek is het land zelf: Congo (later Zaïre en dan weer Congo). Van Reybrouck neemt ons mee tot in … om van daar af het hele verhaal te vertellen tot op vandaag. Een grote rol is hierbij weggelegd voor la petite histoire, maar heel cruciaal in zijn boek zijn de verhalen van de ooggetuigen. Van Reybrouck zocht immers Congolezen op die de geschiedenis van op de eerste rij hebben meegemaakt (en in bepaalde gevallen hebben meegeschreven) en concretiseert zijn verhaal aan de hand van hun getuigenissen. Helemaal verbijsterend is het feit dat hij nog Congolezen wist op te sporen die (bijna) aan de wieg van Congo Vrijstaat hebben gestaan (hoewel een getuige van 126 jaar oud me toch heel kras lijkt. Mij lijkt het aanvaardbaarder dat de mondelinge traditie de verhalen zo levendig houdt dat wie ze doorvertelt misschien gaat denken het allemaal zelf te hebben beleefd?)

Wat er ook van zij, Congo is een must voor elke Belg – ook voor diegenen die (lang) na de onafhankelijkheid geboren zijn – want Congo en België delen een te lange geschiedenis om hiervan niet op de hoogte te zijn. Meer zelfs, door de geschiedenis van Congo te leren kennen, kan het inzicht in ons surrealistisch landje alleen maar toenemen.