Alsof je naar een film kijkt...

Brian Selznick is de schrijver en illustrator van het boek Het wonderkabinet, een boek dat tussen een leesboek en een graphic novel in zit. Al lezend maak je kennis met Ben Wilson, een jongen uit Gunflint Lake, Minnesota, die aan één oor doof is en onlangs zijn moeder heeft verloren. Ben kent zijn vader niet en begint na de dood van zijn moeder steeds meer naar zijn onbekende vader te verlangen. Na een zoektocht in de spullen van zijn moeder vindt Ben het boek ‘Het wonderkabinet’ en vindt hij een eerste aanwijzing naar de man die mogelijk zijn vader kan zijn en die hem naar New York leidt. Terwijl je leest hoe het Ben vergaat, ontmoet je Rose. Rose leeft vijftig jaar eerder dan Ben en komt uit Hoboken, New York. Het levensverhaal van Rose zie je, het wordt namelijk verteld door tekeningen. Rose is doof en in de ban van actrice Lillian Mayhew. Ze gaat de stad New York in om haar idool te ontmoeten.  

De tekeningen in het boek zijn ontzettend mooi. Ze zijn extreem gedetailleerd en het lijkt net alsof je naar een film aan het kijken bent. Selznick laat in het dankwoord weten veel onderzoek te hebben gedaan naar de plekken die hij in het verhaal beschrijft en tekent. Dat blijkt onder meer uit de details in de tekeningen. Zo herken je bijvoorbeeld meteen het Panorama uit het Queens Museum.  

In andere gevallen heeft Brian Selznick echter meer moeite het verhaal van Rose weer te geven. Het lukt hem niet om haar hele verhaal in enkel beelden te vertellen. Zo gebruikt hij handgeschreven briefjes en tekstweergaves uit een stomme film om het een en ander duidelijk te maken. Dit is jammer, want hiermee vervalt een deel van de charme van het boek. Het boek was sterker geweest als Roses verhaal alleen beeldend werd verteld.  

De tekst die in de tekeningen wordt gebruikt, legt ook meteen de worsteling die vertaler Gert van Santen gehad moet hebben bloot. Sommige illustraties bevatten namelijk veel Engelse tekst, zoals het plakboek van Rose, de kranten en billboards. Wat ga je wel naar het Nederlands vertalen en wat niet? Van Santen heeft enkel de teksten naar het Nederlands vertaald die noodzakelijk zijn om het verhaal van Rose te begrijpen. Dit is een begrijpelijke keuze, maar hierdoor is het wel heel duidelijk dat het gaat om een vertaald boek.  

Het is knap hoe Selznick een beeldend en een tekstueel verhaal in een boek weet te vertellen en hoe hij ze met elkaar weet te verweven. Het verhaal is misschien een beetje voor de hand liggend, maar daarom zeker niet minder mooi om te lezen. De verhaallijnen kloppen en dat komt vooral door het onderzoek dat Brian Selznick heeft gedaan naar doofheid. Het verhaal van beide personages is geloofwaardig en dat in combinatie met de mooie illustraties maakt dit boek zeker de moeite waard.