Afdaling in de onderwereld

“Iedereen had zijn eigen projecties op Pelline geprojecteerd. Wie had niet geprobeerd haar mee te voeren naar zijn eigen wereld?”

Het is een oud en vertrouwd thema in de literatuur. Wie kent niet het sprookje over Roodkapje, die in het bos met de boze wolf te maken krijgt of de mythe over Demeter en Persefone? Demeter (moeder in het Grieks) verwaarloost haar taken als godin van de aarde om op zoek te gaan naar haar dochter. Deze blijkt door Hades naar de onderwereld te zijn ontvoerd. Beide verhalen laten zien dat meisjes niet lief en onschuldig kunnen blijven. Ze moeten zich uiteenzetten met de schaduwkanten van het menselijk bestaan en hun moeder moet leren loslaten. Ook in het ons bekende parzivalverhaal kan Herzeloyde haar zoon niet blijven omhullen en afzonderen van de buitenwereld. Een moderne variant hiervan heeft Matthias Rozemond in zijn derde roman als uitgangspunt genomen.
Yvette, een archeologe die op Sicilië een omstreden onderzoek heeft gedaan, krijgt te horen dat haar zoon een duikongeluk heeft gehad op dezelfde plek waar twee jaar eerder ook haar dochter al was omgekomen. Wat deed Bernd op Sicilië, wie was er bij hem toen hij verongelukte en is er een verband tussen de dood van broer en zus?
In eerste instantie lijkt het boek een spannende misdaadroman; er wordt informatie achtergehouden, geleidelijk aan prijsgegeven en er duiken nieuwe vragen op. De hoofdstukken zijn kort, het taalgebruik is beeldend en toegankelijk, het wisselende perspectief biedt nieuwe puzzelstukjes die niet onmiddellijk kunnen worden gelegd. Ook inhoudelijk wordt er veel uit de kast gehaald; de moderne onderwereld wordt verkend in de vorm van moord, misbruik, porno, drugsgebruik, chantage en witwaspraktijken. Yvette verkent niet alleen uiterlijk de onderwereld, maar moet ook de confrontatie met zichzelf aangaan. Ze moet tot de bodem van haar ziel gaan, onder ogen zien wat ze in het verleden teweeg heeft gebracht en hoe dat heeft uitgewerkt op man en kinderen. Met haar fanatieke bewijsdrang heeft ze de katholieke kerk voor het hoofd gestoten door te beweren dat de apostel Paulus nooit in Rome kan zijn geweest en Rome ten onrechte de zetel van de paus is geworden. Zit Opus dei of de Siciliaanse maffia achter de moord op haar kinderen en zal zij het volgende slachtoffer worden?

“Voor Manni was waarheid net zo fictief als geld. Je verplaatste het bliksemsnel van post naar post, van rekening naar rekening, tot je niet meer wist waar het was gebleven.”
De roman leest lekker door en boeit door de karakterbeschrijvingen. Ondanks de sensationele elementen wordt het nergens echt eng of grof. De zinnen zijn beeldend en niet zo cliché als in sommige andere Nederlandse thrillers. Geleidelijk wordt de spanning opgevoerd naar een hoogtepunt; terwijl Yvette een afspraak heeft in een afgelegen dorp met de persoon die meer weet van de ongelukken, zoekt Max in een Haarlemse afbraakbuurt een vriend van beide kinderen op, die meer weet van wat er in het verleden is gebeurd. Als ook Max naar Sicilië is vertrokken, raken de gebeurtenissen in een stroomversnelling en vallen de puzzelstukjes in elkaar. De ontknoping en afloop komen helaas niet in alle opzichten geloofwaardig over; belangrijke bijfiguren komen onverwachts uit de hoek. Op de voorkant van het boek staat ‘literaire thriller’ en daarmee lokt de uitgever een breed publiek, maar dat dekt de lading niet. Er zitten gesprekken en gedachten in, waar de gemiddelde lezer wellicht overheen leest, maar die mij meer boeien dan al die sensationele elementen. De hoofdpersoon maakt een ontwikkeling door en is behoorlijk uitgewerkt. Wat mij betreft mag het volgende boek minder oppervlakkigheden en nog meer diepgang bevatten, maar ik ben vermoedelijk niet de gemiddelde lezer die de uitgever wil bereiken. Voor ouders van opgroeiende kinderen lijkt het mij een boeiende en confronterende roman. Ook voor leerlingen zal het boeiend en herkenbaar zijn.

"Een enkel punt van gedeelde trots was dat Yvette en Max hun kinderen niet in het keurslijf van hun eigen academische carrière hadden willen persen. Kwam het niet voort uit hun ruimdenkendheid dat hun zoon soldaat in Afghanistan was geworden en hun dochter een opleiding tot danseres had afgerond?” Wij laten onze kinderen de vrijheid om te worden wie zij zijn”, sprak Yvette bij hoge uitzondering in meervoudsvorm.