Recensie Spijkerschrift

Spijkerschrift van Kader Abdolah. Iedereen was zo enthousiast over dit boek op deze site, dat ik het boek wel eens wilde lezen. Dit is het eerst boek, wat ik van deze schrijver gelezen heb en het smaakt naar meer.

Aga Akbar is de vader van Ismaiel. Hij heeft nog meer kinderen, maar Ismaiel ontfermt zich het meest over hem, omdat hij de oudste is en zijn vader doofstom is. Ismaiel moet de gebarentaal van zijn vader altijd vertalen in gewone taal. Zo zijn ze meer met elkaar verbonden dan anders het geval zou zijn. Aga Akbar is opgevoed door zijn oudoom, Kazem Gan, nadat zijn moeder overleed toen hij tien jaar oud was. Zijn vader was een edelman, maar hij mocht nooit zijn erfrecht claimen, omdat zijn moeder een soort bijvrouw was. Dichtbij de Safraanberg, waar zij woonden, is een historische grot, waar een tekst op de wand te vinden is in spijkerschrift, die nog nooit ontcijferd is. Kazem Gan laat Aga de tekst overschrijven. Kazem heeft in de gaten dat Aga vaak hoofdpijn heeft. Hij denkt, dat Aga allerlei verhalen in z’n hoofd heeft die hij kwijt moet. Zo kan Aga ook zijn gedachten opschrijven.

Als Ismaiel naar Nederland gevlucht is, krijgt hij het boek van zijn vader toegestuurd als deze overleden is. Hij wil het verhaal van zijn vader schrijven in de Nederlandse taal. Hij moet het spijkerschrift van zijn vader vertalen naar gewone taal om zijn verhalen met ons te kunnen delen. Het eerste deel bestaat uit het verhaal van zijn vader, en zijn leven in de bergen, vlak bij de Russische grens. In een ander deel beschrijft Ismaiel zijn eigen leven in Nederland. Hij haalt ook herinneringen op aan zijn studententijd in Teheran en waarom hij moest vluchten naar Nederland.

In Spijkerschrift is veel autobiografisch. Kader Abdolah is het pseudoniem van Hossein Sadjadi Ghaemmaghami. Deze naam gebruikte hij als eerbetoon aan een paar vrienden, die door de overheid geëxecuteerd waren, Kader tijdens het bewind van de sjah en Abdolah onder Khomeini. Hij studeerde natuurkunde aan de universiteit van Teheran, net als Ismaiel. Hij sloot zich aan bij een linkse partij en verzette zich tegen het bewind van de sjah en later tegen de ayatollahs. Nadat hij gevlucht was, kwam hij na omzwervingen terecht in Nederland. Daar wilde hij de Nederlandse taal leren. Dat deed hij aan de hand van kinderboeken, zoals Ot en Sien en gedichtenbundels. Hij heeft ook nog een jaar aan de universiteit Nederlandse literatuur gevolgd. Het verhaal van zijn vader is ook zijn geschiedenis.

Kader Abdolah gebruikt in zijn roman Spijkerschrift veel citaten uit de Perzische literatuur. Echter hij citeert ook enkele Nederlandse dichters en schrijvers, wat knap is van een buitenlandse schrijver in Nederland. Spijkerschrift is een mooie psychologische roman geworden, waardoor je veel inzicht krijgt in het leven in Iran.