Vlotte en intelligent geschreven thriller

Veel schrijvers zijn er bang voor. Een writersblock. De gedachten willen niet meer komen, de inspiratie schijnbaar opgedroogd. Het snel stromende riviertje wordt een droge bron, elk woord een worsteling, de volgende blanke pagina een obsessie. Het schrijfproces belandt vervolgens op een dood spoor en de vraag is of er ooit nog een (volgend) boek komt.

Het overkomt de hoofdpersoon uit Dagboek uit de rivier, een schrijver die jaren geleden een enorm succesvol debuut afleverde dat in meerdere landen werd vertaald. Sindsdien wordt hij in diverse talkshows en door zijn uitgever regelmatig gevraagd naar een tweede boek. Als hij de vragen zat is en de druk en de verwachtingen niet langer aankan besluit hij te verhuizen naar de Ardennen waar hij tot rust hoopt te komen en wellicht nieuwe inspiratie te vinden. Hij woont echter nog niet lang in de Ardennen als Emma, een jonge vrouw die een paar huizen verderop woont, spoorloos verdwijnt. Even meent hij materiaal voor zijn tweede boek te hebben gevonden, maar net als de speurtocht naar de verdwenen vrouw vlot zijn nieuwe boek in de daaropvolgende jaren maar nauwelijks. Als zijn uitgever met zijn vriendin Barbara op bezoek komt, geraakt het onderzoek naar de verdwenen vrouw onbedoeld in een stroomversnelling. Barbara verzint namelijk aanwijzingen voor haar zoontje Rens om hem tijdens de vakantie bezig te houden, maar die aanwijzingen lijken opeens heel erg ook écht richting de oplossing van de verdwijning van Emma te leiden.

Met Dagboek uit de rivier schreef Jan van Mersbergen (1971) onder het pseudoniem Frederik Baas inmiddels alweer zijn negende roman en zijn eerste thriller. Zijn debuut De Grasbijter werd destijds genomineerd voor de jaarlijkse Debutantenprijs. Er volgden meer nominaties voor andere boeken, waaronder die voor de BNG Nieuwe Literatuurprijs 2007 voor zijn roman Morgen zijn we in Pamplona. Jan van Mersbergen is dus een schrijver die in de loop van zijn schrijverscarrière zelf de nodige verwachtingen heeft gewekt. De druk waaronder zijn hoofdpersoon in Dagboek uit de rivier gebukt gaat is gelukkig niet op hem van toepassing getuige zijn productie.

Dagboek uit de rivier is een vlotte en intelligent geschreven thriller, waarbij het verhaal op een mooie manier is verweven met de setting waarin het zich afspeelt. De speurtocht naar de verdwenen vrouw voert de schrijver, Barbara en haar zoon Rens door de heuvels, de bossen en de weides van de Ardennen. Dit wordt zo treffend door Jan van Mersbergen in beeld gebracht dat je de beekjes bijna hoort stromen, de wind door de bomen hoort ruisen, de schapen hoort blaten en hun belletjes hoort rinkelen. De lezer wordt op deze manier op een mooie fysieke manier meegenomen in het mysterie en de raadsels rondom Emma’s verdwijning.

In Dagboek uit de rivier verkent Van Mersbergen op een subtiele manier de grenzen tussen werkelijkheid en illusie, waarbij spel en realiteit elkaar meer dan eens overlappen zonder dat de lezer direct weet waar hij mee te maken heeft. Ondertussen geeft Van Mersbergen een mooie en humoristische inkijk in het uitgevers en schrijverswereldje dat overigens verder niet zo veel aan het verdere verhaal toevoegt. Het einde van het boek komt onverwacht, maar dan blijkt hoe slim Van Mersbergen de lezer en een aantal van zijn personages om de tuin heeft geleid. Hij is een illusionist die zijn publiek een schijnwerkelijkheid voortovert en komt daar op een geloofwaardige manier mee weg. De lezer kan zich aan het einde van het boek alleen nog verwonderd achter de oren krabben.