miscommunicatie

Een boek waarin veel actuele thema’s van de maatschappelijke discussie aan bod komen: de dubieuze marketingactiviteiten van farmaceutische concerns, de strijd van onderzoekers voor open-acces tegen de uitgeversmonopolies, de harde acties van dierenactivisten, de stereotype vooroordelen van Europeanen over Amerikanen en omgekeerd, de belabberde toestand van het wetenschappelijk onderzoek (in Finland twintig jaar geleden), de rol van het fundamentele onderzoek, het wapenbezit in de VS, het voortdurend bezig zijn met mobiel communiceren. Tussen dat alles door speelt ook nog de Joodse achtergrond van de hoofdpersoon. Al deze thema’s verwerkt de auteur op een indrukwekkende wijze in een zeer lezenswaardig spannend verhaal.
Door afwisselend een van de drie hoofdpersonen aan het woord te laten laat hij heel subtiel zien hoe kleine vooroordelen over hoe de ander zal reageren tot nare misverstanden met grote gevolgen leiden.
Een jonge onzekere Finse onderzoekster Alina mag op een internationaal symposium een voordracht verzorgen en wordt aangesproken door een Amerikaanse onderzoeker, Joe Chayefsky, wat tot een verder contact leidt. Na een tweede ontmoeting in Londen blijkt ze zwanger te zijn. Joe besluit naar Helsinki te komen waar hij een baan in het wetenschappelijk onderzoek probeert te krijgen. Dat onderzoek is echter geheel ingeslapen en de voorkeur gaat steeds uit naar onderzoekers uit Finland zelf. Dat levert de nodige spanningen op in het huwelijk, zodat ze scheiden. Joe vertrekt weer naar Baltimore in de VS waar hij wel een goede baan krijgt en later zelfs een internationale prijs krijgt toegekend. De zoon Samuel blijft bij zijn moeder die niet naar de VS wil verhuizen
Joe hertrouwt met Mirjam en krijgt twee dochters. De oudste dochter Rebecca wordt op 15-jarig leeftijd via school gevraagd om ‘ambassadeur’ te worden voor een ‘medicijn’ dat de hersenen zo beïnvloedt dat je makkelijker sociale contacten maakt en daardoor succesvoller wordt. Daarvoor krijgt ze als beloning ook een nieuw gadget, de Iam. Met electroden op het achterhoofd worden daarmee de hersenen zo aangestuurd dat je virtuele beeldschermen ziet. Als je ergens aan denkt wordt informatie daarover direct van internet opgeroepen en op het virtuele beeldscherm getoond. Op dit punt is dit boek een duidelijk vervolg op de Cirkel van Dave Eggers.
Op een gegeven moment vinden er acties plaats van dierenactivisten die zich speciaal richten op het werk van Joe, die voor zijn onderzoek naar de beïnvloeding van het gezichtsvermogen proefdieren gebruikt. Die acties nemen steeds ernstigere vormen aan. Joe komt helemaal alleen de staan, mede door de invloed van de uitgevers tegen wie hij actie had gevoerd. Samuel lijkt betrokken te zijn bij de gewelddadige acties van de dieractivisten. Misverstanden en miscommunicatie leiden tot een zeer dramatische einde.
Dit knap geschreven boek is een dikke pil die ik achterelkaar heb uitgelezen.