Opgeklopte stijl doet lezer stranden

Cees van den Hof (1952) studeerde aan de Academie voor Kunst en Industrie (AKI), de kunstacademie in Enschede. Hoewel hij bekend is als schilder, schrijft hij ook. In 2013 verscheen zijn debuut, de historische roman De triptiek. Zijn verhalenbundel Anamorfosen verscheen in 2014 en nu is de roman De Maanvijver uitgebracht.

De Maanvijver is het verhaal over Paulus Kardoes die we in het eerste deel leren kennen als puber in de eind jaren zestig, begin jaren zeventig. Het is dat in de inleiding de zomer van ’69 wordt genoemd want anders zou je, qua beschreven sfeer, je in de begin jaren vijftig wanen. Strenge leraren zonder enige vorm van compromis, een autoritaire rector; kortom niets dat verwijst naar de open ‘sixties’. Ook de schrijfstijl ademt een vroegere tijd uit: “Stante pede werd hij doorverwezen naar hogerhand, pondereus vertegenwoordigd in de persoon van rector Appel.” Veel leren we niet over Paulus; het feit dat hij alleen woont met zijn vader (weduwnaar) en regelmatig optrekt met de kunstenaar Jozef Goedkoop zijn wel de belangrijkste persoonlijke feitjes die de schrijver de lezer meegeeft.

Een belangrijke gebeurtenis in het leven van Paulus is het schoolkamp. Op dit jaarlijkse uitje wordt de leraar Geschiedenis (dhr. Schootsveld) ontzettend dronken. Samen met zijn favoriete lerares Nederlands (mevr. Braafhart) brengt hij hem naar bed. Na het schoolkamp doen roddels de ronde dat mevrouw Braafhart en de heer Schootsveld een relatie hebben; deze roddels zijn vooral gevoed door de tijd die ze op het schoolkamp met elkaar hebben doorgebracht. Paulus probeert vooral mevrouw Braafhart te helpen door de schuld van de roddels bij hem zelf neer te leggen. Dit heeft echter een averechts effect, Paulus wordt per direct van school gestuurd.

In deel twee van de roman, het is inmiddels begin jaren tachtig, wordt het leven van Paulus weer opgepakt. Van den Hof is nog steeds niet scheutig met persoonlijke informatie maar voor de lezer wordt wel duidelijk dat Paulus een eenling is. Hij werkt als ambtenaar die jonge delinquenten tijdens het strafproces begeleidt. Zo ook Kurt Pastioor die is gearresteerd vanwege het doden van de vriend van zijn tante. Kurt praat niet en heeft schijnbaar geen behoefte aan hulp. Hoewel hij weet dat het zinloos is verdiept Paulus zich toch in de achtergrond van de jongen. Na gesprekken met de grootvader, tante en tot slot met Floortje, de vriendin van Kurt, komt hij achter de waarheid van het zwijgen van Kurt.

Het is als lezer ontzettend lastig de samenhang tussen de twee delen te vinden. De schrijver doet er, zo lijkt het, alles aan om de lezer af te leiden. Zo krijgen bijfiguren veel ruimte om hun verhaal te vertellen, waardoor je ze zelfs beter leert kennen dan de hoofdpersoon. De grootste afleiding is wel de gehanteerde schrijfstijl. Het is alsof Van den Hof net een cursus stijlfiguren heeft afgerond en de net opgedane kennis zoveel mogelijk wil toepassen in combinatie met zijn achtergrond in de kunstgeschiedenis. Zo komt de hoofdpersoon op een dag opnieuw in de rosse buurt en merkt dat het drukker is dan eerder op de dag: “Kennelijk had het masculiene hamerslingeren van de oude Donar de pantalons nauw gemaakt.” Dit is slechts één voorbeeld; het verhaal is doordrenkt met dergelijke vergelijkingen waardoor het ontzettend moeilijk is je als lezer op het eigenlijke verhaal te concentreren. Jammer, want Van den Hof heeft zeker een goed verhaal te vertellen.