“Zoek het licht onder een hemel van sproeten”

“Het begon met een afwijzing. Ik lag bij mijn moeder op haar borst, na een bevalling van drieëntwintig uur. (…) Het was mijn vader die als eerste sprak: “Dat gedrocht is niet van mij”. Daarna verliet hij de kraamkamer. Ik was te groot en te zwart, zei mama.”

Een ijzersterk begin van ‘Onder een hemel van sproeten’ van Alex Boogers. Aan het woord is Harvey, een van de hoofdpersonen van het boek. Harvey woont in een ‘naamloos gat’ en zijn vader mishandelt zijn moeder en beschimpt hem: “Van wie is die zwartjoekel? Welke kraai is hier stiekem naar binnengevlogen.” Niemand komt voor hem op. Hij besluit te zwijgen. “Mama wilde dat ik zou slagen en ik had beloofd mijn best te doen,” zegt Harvey. Discriminatie, eenzaamheid, vergelding, geweld, verkrachting, zoeken naar perspectief zijn thema’s die in dit boek sterk naar voren komen. Dat geldt niet alleen voor Harvey, maar ook voor de twee andere hoofdpersonages, de jonge Amy en de oude Jacob Mantel. Jacob ziet Amy in het water staan. Ze heeft heel wat wonden, niet alleen aan de buiten-, maar ook aan de binnenkant. Haar vader is aan de ‘vinkentyfus’ gestorven zegt de bruut van een stiefvader tegen haar. Ze noemt hem het Monster. Amy zit in 3 VWO en moet regelmatig op de schoot zitten van haar stiefvader , die stevig discrimineert. “Niemand gelooft in mij,” zegt ze en uiteindelijk moet ze, aangekomen bij een psycholoog, in een dagboek opschrijven wat ze meemaakt. De derde verhaallijn is die van Jacob Mantel. Hij trekt de natuur in met zijn hond Muis. Zijn vrouw Claire, zijn baken, is overleden in een hospice. Jacob heeft het er moeilijk mee , voelt zich alleen en houdt zich bezig met het spotten van vogels. Hij is constant op zoek naar de ijsvogel, de mooiste vogel die hij kent, maar die zich zelden laat zien. Als hij het dagboek van Amy krijgt ontvouwt het hele verhaal zich aan de lezer.

De drie hoofdpersonage ontvluchten de stad. Ze nemen hun ellende, hun zorgen mee naar de natuur. Daar vinden ze elkaar en zoeken ze naar een nieuw perspectief. Alex Boogers weet de drie verhaallijnen prachtig met elkaar te verbinden. Hij speelt met de chronologie en het perspectief. Door het wisselend perspectief kijk je mee in het hoofd van de hoofdpersonen en word je deelgenoot van hoe de een naar de ander kijkt. Boogers neemt de lezer mee in de herinneringen van zijn hoofdpersonages . Door het spelen met de chronologie vallen langzamerhand hun ‘geschiedenissen’ op hun plek. Dat bevordert de spanning, zet de lezer aan het denken en daardoor wordt de handeling zorgvuldig naar een climax op geleid.

In het verhaal worden historische feiten, gebeurtenissen, figuren discriminatie en racisme vervlecht. (kunstenaar Basquiat, de positie van de zwarten in de VS, de Ku Klux Klan, schrijvers al Harper Lee, Steinbeck, Edmonia Lewis, Frida Kahlo, Mohammed Ali als vechter voor gelijkheid). Het boek bevat niet alleen kritiek op de huidige maatschappij. Hoop op een betere toekomst is er ook, zij het dat het niet voor iedereen is weggelegd. Amy wil graag kunstenares worden, Harvey schrijver en Jacob wil zo graag de ijsvogel zien. De uitspraak van Amy zegt in dit verband genoeg: “Ik moest mijn best doen om meer dan een stoeptegel te worden.”

De taal die Alex Boogers gebruikt is nu eens rauw, to he point, maar ook poëtisch. Zo noemt Jacob Harvey ‘de blauwe noot’ (een verwijzing naar de blue note in de jazz): “Er is altijd ergens een blauwe noot, die je alleen kunt horen als je hem wilt horen. Je moet goed luisteren. Als je dat doet buigt zijn klant om, speciaal voor jou. Dan wordt het een verhaal dat alleen aan jou verteld wordt.” Amy heeft sproetjes op haar neus en als ze lacht begonnen de sproetjes ‘te bewegen als jonge vlinders die gewekt worden door het ochtendlicht.’ Als je het gevoel hebt dat iedereen je afbrandt. ‘Kijk dan hoe de as omhoog wervelt, hoe de vlokken om elkaar heen dansen, (…) en daarachter is het licht. (…) Zoek het licht onder een hemel van sproeten.”

Alex Boogers heeft wederom een prachtige roman geschreven, die je lang bij blijft, die onder je huid kruipt.