Recensie De overgave

Ik heb het boek met enige moeite uitgelezen, moet ik eerlijk zeggen. Wel in één ruk, maar toch met moeite. En dat zat hem met name in het feit dat ik, ondanks dat ik het een boeiend verhaal vond, toch geen binding kreeg met het verhaal. Misschien ook omdat het af en toe erg fragmentarisch was en onderwerpen niet verder uitgewerkt werden (bijvoorbeeld de reis van Granny met Holland Coffee). De vreselijke dingen die Granny en haar familie overkomen, zijn inderdaad gruwelijk. En ik kan me heel goed voorstellen dat je, om zoiets en zo'n kolonistenbestaan te kunnen overleven, wel hard moet zijn voor jezelf en de mensen om je heen. Ik kreeg toch ook wel het idee dat ze in haar liefde voor haar man en (klein)kinderen een zachte kant liet zien, waar ze zelf wellicht wat bang voor was. Wanneer die zachte kant de overhand zou krijgen, zou ze het niet redden in het harde bestaan.
Ik vond Granny niet egoïstisch overkomen, maar wel heel erg leven met oogkleppen voor. Een aantal keren wordt gezegd dat ze zich dingen niet kan voorstellen. Met een groter voorstellingsvermogen had ze haar eigen leven en dat van de mensen om haar heen gemakkelijker/lichter kunnen maken. Nu blijft ze hangen in haar eigen kwaadheid en wraakgevoelens. Tekenend daarvoor is o.a. hoe haar houding ten opzichte van James verandert wanneer hij, mede door de omgeving gedwongen, afstand neemt van zijn gevangengenomen familieleden en de zoektocht naar Cynthia Ann staakt. Granny 'gunt' anderen niet dat zij hun leven weer oppakken en doorgaan. Dat laatste doet zelfs Cynthia Ann bij de indianen: ik kreeg het idee dat zij daar toch redelijk gelukkig geworden was.
Puntje bij paaltje blijft Granny aan het eind van het boek met lege handen staan; het resultaat van een heel leven hard zijn en hard behandeld worden en van het vasthouden aan wraak- en haatgevoelens. Of toch niet? Aan het eind komt een zachtere kant van haar naar boven wanneer zij bezoek krijgt van haar achterkleinzoon, Quanah. Dan komt een heel klein beetje de zachtere kant van Granny tevoorschijn.