Lezersrecensie
Een leven vol van Liefde en Kunst: overtuigend beschreven.
Deze kunstenaarsroman gaat over een jonge Nederlandse baronesse: Ophélia Bentinck Nyevelt van Heeckeren die in 1937 op 21-jarige leeftijd haar milieu ontvlucht en naar Parijs vertrekt. Daar neemt ze een nieuwe naam aan, Odessa, wordt beeldhouwster en ontmoet er de man van haar leven: Oskar Wronski. Oskar is een voormalige Russische frontsoldaat; hij is verminkt en getraumatiseerd en gaat als kunstenaar door het leven. De Tweede Wereldoorlog rukt hen uit elkaar, maar Odessa kan haar eerste liefde en mannelijke muze niet vergeten. Na de oorlog keert Odessa terug naar Nederland. Ze neemt haar intrek in haar geërfde landgoed in Overijssel. Als inmiddels beroemd portrettist herschept ze in iedere kop die ze maakt een fragment van zijn gezicht. Als ze in de zeventig is, leert ze een kunstverzamelaar kennen door wie ze erachter komt hoe Oskars leven in Polen, achter het IJzeren Gordijn, verlopen is.
Gerdien Verschoor benadrukt dat het om een verzonnen verhaal gaat. Toch lijkt het erop, dat Charlotte van Pallandt deels model gestaan heeft voor Odessa van Heek. En ongetwijfeld heeft G.V. ook gebruik gemaakt van haar uitgebreide kennis van de Poolse kunst. Ik ben daarvan niet genoeg op de hoogte om er een oordeel over te geven. Maar ik kan me voorstellen dat dat voor kunstkenners een toegevoegde waarde heeft.
Voor mij telt echter vooral het verhaal en hoe het verteld wordt. Kun je je inleven in een hoofdpersoon (het verhaal is in de ik-vorm geschreven) die bezetten is van haar Kunst en haar Liefde voor een onbereikbare man? Ja, dat kan heel goed. Maar je moet er wel voor open willen staan.
De emoties waarop het verhaal gebaseerd is, zijn diep en heftig, je voelt ze smeulen. Ze uiten zich op ongebruikelijke wijze. Vlak voor het ja-woord ervandoor gaan en in je bruidsjurk de IJssel overzwemmen om naar Parijs te vluchten. Niet jammeren en klagen als je je grote liefde kwijt bent, maar het verdriet absorberen door de kop van Wronski dagelijks te tekenen en te boetseren. In de gebeeldhouwde portretten van anderen altijd een detail van Wronski uithakken. Elke dag een tekening opsturen naar Polen, ook al krijg je nooit antwoord. Aanvaarden dat de zin van een eenzaam leven het creëren van schoonheid kan zijn, i.p.v. in lege verbintenissen te vluchten.
Hoewel het boek gemakkelijk leest, is de inhoud zeker niet altijd even gemakkelijk. Mij is het goed bevallen om eerst van het verhaal te genieten, van de spanning, de prachtige beeldspraken en de poëtische stijl. En het daarna nog een keer te lezen om te ontdekken hoe Gerdien Verschoor gespeeld heeft met fantasie en werkelijkheid, met de relatie tussen kunstenaar en muze. Bijzonder zijn ook de vele spiegeleffecten in de gebeurtenissen en dromen van de personages en het gebruik van motieven.
De artistieke gedrevenheid van Odessa en Oskar is overtuigend opgetekend. Net als het verschil in kunstopvattingen: Odessa haar leven lang zo realistisch mogelijk en Oskar juist zo abstract mogelijk.
Ze respecteren elkaar daarin. En trachtten beiden een leven lang trouw te blijven aan hun eigen overtuigingen.
Door aan het einde van het boek het leven van Oskar Wronski te beschrijven, lezen we bovendien hoe de ontwikkeling van de abstracte kunst in Rusland en vervolgens in Polen verliep: hoewel Moskou de abstracte kunst omarmde na de Russische Revolutie, beschouwden de autoriteiten het later als een kapitalistische uitwas. Wronski mag geen abstracte kunst meer maken, maar kan zich niet met de nieuwe eisen van de 'Kunst voor het Volk" verenigingen. Met alle gevolgen van dien.
Het hele verhaal draait om twee thema's: Kunst en Liefde. Liefde voor de Kunst, maar ook troost in de Kunst voor een verloren en onbereikbare Liefde: letterlijk omdat de twee geliefden worden gescheiden door het IJzeren Gordijn, maar ook figuurlijk omdat er nog een andere liefde in het leven van Oskar Wronski blijkt te zijn. En niet te vergeten de mannen die tevergeefs proberen de Liefde van Odessa te vangen.
Voor mijn uitgebreide recensie zie:
http://mijnboekenkast.blogspot.nl/2014/11/gerdien-verschoor-de-kop-van-oskar.html
Gerdien Verschoor benadrukt dat het om een verzonnen verhaal gaat. Toch lijkt het erop, dat Charlotte van Pallandt deels model gestaan heeft voor Odessa van Heek. En ongetwijfeld heeft G.V. ook gebruik gemaakt van haar uitgebreide kennis van de Poolse kunst. Ik ben daarvan niet genoeg op de hoogte om er een oordeel over te geven. Maar ik kan me voorstellen dat dat voor kunstkenners een toegevoegde waarde heeft.
Voor mij telt echter vooral het verhaal en hoe het verteld wordt. Kun je je inleven in een hoofdpersoon (het verhaal is in de ik-vorm geschreven) die bezetten is van haar Kunst en haar Liefde voor een onbereikbare man? Ja, dat kan heel goed. Maar je moet er wel voor open willen staan.
De emoties waarop het verhaal gebaseerd is, zijn diep en heftig, je voelt ze smeulen. Ze uiten zich op ongebruikelijke wijze. Vlak voor het ja-woord ervandoor gaan en in je bruidsjurk de IJssel overzwemmen om naar Parijs te vluchten. Niet jammeren en klagen als je je grote liefde kwijt bent, maar het verdriet absorberen door de kop van Wronski dagelijks te tekenen en te boetseren. In de gebeeldhouwde portretten van anderen altijd een detail van Wronski uithakken. Elke dag een tekening opsturen naar Polen, ook al krijg je nooit antwoord. Aanvaarden dat de zin van een eenzaam leven het creëren van schoonheid kan zijn, i.p.v. in lege verbintenissen te vluchten.
Hoewel het boek gemakkelijk leest, is de inhoud zeker niet altijd even gemakkelijk. Mij is het goed bevallen om eerst van het verhaal te genieten, van de spanning, de prachtige beeldspraken en de poëtische stijl. En het daarna nog een keer te lezen om te ontdekken hoe Gerdien Verschoor gespeeld heeft met fantasie en werkelijkheid, met de relatie tussen kunstenaar en muze. Bijzonder zijn ook de vele spiegeleffecten in de gebeurtenissen en dromen van de personages en het gebruik van motieven.
De artistieke gedrevenheid van Odessa en Oskar is overtuigend opgetekend. Net als het verschil in kunstopvattingen: Odessa haar leven lang zo realistisch mogelijk en Oskar juist zo abstract mogelijk.
Ze respecteren elkaar daarin. En trachtten beiden een leven lang trouw te blijven aan hun eigen overtuigingen.
Door aan het einde van het boek het leven van Oskar Wronski te beschrijven, lezen we bovendien hoe de ontwikkeling van de abstracte kunst in Rusland en vervolgens in Polen verliep: hoewel Moskou de abstracte kunst omarmde na de Russische Revolutie, beschouwden de autoriteiten het later als een kapitalistische uitwas. Wronski mag geen abstracte kunst meer maken, maar kan zich niet met de nieuwe eisen van de 'Kunst voor het Volk" verenigingen. Met alle gevolgen van dien.
Het hele verhaal draait om twee thema's: Kunst en Liefde. Liefde voor de Kunst, maar ook troost in de Kunst voor een verloren en onbereikbare Liefde: letterlijk omdat de twee geliefden worden gescheiden door het IJzeren Gordijn, maar ook figuurlijk omdat er nog een andere liefde in het leven van Oskar Wronski blijkt te zijn. En niet te vergeten de mannen die tevergeefs proberen de Liefde van Odessa te vangen.
Voor mijn uitgebreide recensie zie:
http://mijnboekenkast.blogspot.nl/2014/11/gerdien-verschoor-de-kop-van-oskar.html
1
Reageer op deze recensie
Meer recensies van JannieTr
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
