Schreeuw om te lezen.

‘De schreeuw onder water’ van Øbro & Tornbjerg.
Oorspronkelijke titel: ‘Skrig under vand’
Schrijverspaar Jeanette Øbro Gerlow (1969) en Ole Tornbjerg (1967). Jeanette Øbro Gerlow was oorspronkelijk verloskundige en later multimediaontwerper. Ole Tornbjerg werkte eerder als docent en als producent in de Deense film en televisiewereld. Schreeuw onder water was hun veelgeprezen debuutthriller en eerste deel met profiler Katrine Wraa in de hoofdrol. Ze brachten ook nog een volgend boek in de serie uit: ‘Het gezicht van de duivel’.
Katrine Wraa is een half Engelse, half Deense psychologe en profiler die actief is in de politiewereld. Ze werkt zich met behulp van haar talent en wijsheid een weg naar de top van het politiekorps. In het verhaal wordt ze bij aankomst in Denemarken meteen in actie geroepen. Mads Winthers, een gynaecoloog, wordt door zijn vrouw dood aangetroffen in de tuin met meerdere messteken. Zij en Jens HØgh zijn samen op zoek naar de dader. Ze besluiten dat er 3 grote hoofdverdachten zijn. Een Tsjetsjeen wiens vrouw is gestorven in het kraambed onder de handen van meneer Winthers, zijn verborgen minnares en Mads Winthers, zijn vrouw die nooit helemaal is uitgesproken. Katrine komt oog in oog te staan met een moordlustige psychopaat en wordt geconfronteerd met angsten die haar voor altijd zullen achtervolgen.

Het verhaal wordt vertelt door de auctoriele persoon. Dit geeft je een gevoel dat je zelf het verhaal aanschouwd. Je krijgt in het begin wel een overload aan informatie. Ik heb zelf het boek na 30 pagina’s opzij moeten leggen omdat ik een te veel aan informatie heb verkregen. Na 10 minuutjes had ik het boek weer vast en kon ik verder lezen.
Het boek is een echte crimethriller. Het verhaal neemt je mee naar een politieonderzoek dat zelfs bij je buren zou kunnen plaatsvinden. Verder en dieper gaat dit oppervlakkig onderzoek niet. Het is voorspelbaar en de aanwijzingen wijzen altijd naar een en dezelfde persoon. Een dergelijk onderzoek wordt al zo vaak op de televisie gespeeld. Wanneer men de climax van het verhaal bereikt, wordt het opeens spannend en ga je sneller lezen waardoor je weer te veel informatie binnenkrijgt dan je kan verwerken.
Verder is dit verhaal zeer origineel gevonden. Van dubbele relaties, overspel en wraak, liefde en gemis is er geen tekort in dit verhaal. Er wordt enorm hard gefocust op de gevoelens van Katrine Wraa en dit geeft wel een mooi beeld van een personage waar je jezelf thuis in kan voelen zelfs als je van het andere geslacht bent.
Het mooie aan het vertelstandpunt is dat de schrijvers ervoor hebben gezorgd dat je enkel het verhaal te lezen krijgt van de inspecteurs. Het zijverhaal in het boek van een vrouw wiens buren hun kind verwaarlozen, was in het begin raar en verwarrend, maar op het einde van het boek geven de schrijvers een enorme plottwist waardoor alle puzzelstukjes van de moeilijke puzzel plots in elkaar passen. De aha-erlebnis is opluchtend en je voelt jezelf als inspecteur die net een seriemoordenaar heeft opgepakt. De schrijvers spelen in op het menselijk geheugen. Ze spinnen een web van mogelijke aanwijzingen, ongewone gedragingen van verdachten zodat je zelf niet meer weet wie te verdenken. Ze gebruiken het thriller aspect nog eens op het extra spannend te maken. Dit komt allemaal samen op een climax van maar liefst 25 pagina’s bloedstollende actie en plottwisten.
Het verhaal heeft geen hoofdstukken, geen delen, maar is een doorlopende tekst van 345 pagina’s. Hiermee geven ze de lezer geen kans tot rust. Je moet dus je tijd nemen om het boek te lezen. Laat je het een paar dagen liggen? Dan is de kans groot dat je de helft van alle aanwijzingen kwijt bent. Een eendagsboek zou ik zeggen. De schrijvers durven hier en daar met wat moeilijke woorden de lezer te verstoren van het belangrijke van het verhaal. De correcte psychologische termen die Katrine Wraa voortdurend denkt, strooien verwarring en leiden tot andere interpretaties. Zo wordt bijvoorbeeld een valling een virale infectie van de luchtwegen. Men gaat sneller denken aan iets ergs zoals een psychopaat bij het horen van een persoon met een psychische stoornis. Ook hier maken de schrijvers handig gebruik van.

Ik vond het boek een aangename ervaring. Mijn vader reikte me het boek aan bij het horen van de opdracht een literaire thriller te lezen. Ik was op dat moment bezig in het boek ‘De ontdekking van de hemel’ van Harry Mulisch. Ik had na het lezen van ‘De schreeuw onder water’ geen spijt dat ik mijn boek had weggelegd om deze thriller te lezen. Buiten het feit dat ik graag lees, ben ik kritisch ten opzicht van boeken. Ik lees een boek nooit uit als de eerste pagina’s tegenvallen. Bij ‘De schreeuw onder water’ hadden de schrijvers me meteen beet en lieten ze me niet meer gaan tot ik het boek uit had. Ik vond het een prachtig geschreven boek. Alleen jammer dat ze niet dieper gingen in het onderzoek. Ik had wat meer persoonlijke betrokkenheid van de inspecteurs verwacht, maar de schrijvers bleven bij de personages zelf en legden enkel onderling verbanden. Verbanden met het onderzoek hadden volgens mij het boek nog spannender gemaakt, maar desalniettemin was het boek een werkelijk pareltje.