Ik ben er nog

Het Gauillain-Barré syndroom is een vrij zeldzame, zeer ernstige aanval op het lichaam. Van de ene dag op de andere is Johanna volledig verlamd. Ze kan niet meer lopen, iets oppakken, praten, slikken of haar hoofd omdraaien en zelfs niet meer zelfstandig ademhalen. Ze vindt zichzelf terug in het ziekenhuis op de intensive care, volledig afhankelijk van de apparaten die haar ademhaling, voeding en bloedsomloop regelen en van de verplegers die haar zeer intensief moeten verzorgen. Communicatie is slechts mogelijk door woorden die ze vormt door met de ogen te knipperen als een letter op een letterkaart wordt aangewezen. Met haar hersenen is echter niets mis en dat maakt dat ze zich volledig bewust is van haar situatie. Ze vertelt zichzelf verhalen om te overleven, de paniek enigszins onder controle te houden en de mogelijkheden voor genezing aan te pakken. De revalidatie is een lange, moeizame weg, waarbij haar functioneren bij stukjes en beetjes terugkomt. Vooral het terugwinnen van haar mogelijkheden om een moeder van zoon Dries te zijn, die vast niet zonder haar kan, geven haar kracht om de strijd aan te gaan. Johanna wil bovendien geen afgeschreven zielige patiënt zijn, maar een mooie, goed verzorgde vrouw die er zijn mag. Schokkend: juist als ze na maandenlange revalidatie weer kan functioneren slaat het noodlot opnieuw toe.

Rita Vrancken is een Vlaamse schrijfster. Buiten blijft het zondag is haar debuut. Het verhaal is gebaseerd op de gebeurtenis die haarzelf is overkomen. Volgens haar eigen zeggen heeft zij het vooral geschreven om haar zoon, die in de tijd dat zij uitviel volwassen werd zonder haar aanwezigheid, te vertellen wat haar is overkomen.

Buiten blijft het zondag is een heftig boek dat in romanvorm de belevenissen beschrijft van de moeizame weg terug naar genezing. Heel mooi zijn de namen die Johanna geeft aan haar emoties zoals Hysterie, Angst, Verlangen, Schaamte en Hoop. Ze visualiseert die emoties en laat ze tevoorschijn komen, de baas spelen, soms de overhand krijgen en verjagen naar de kelder.  Dat maakt dat goed invoelbaar is hoe de feitelijke en medisch getinte beschrijvingen van alle gebeurtenissen uitpakken voor de patiënt. Vooral haar gevangenschap in haar ‘plaasteren’ (gipsen) lijf en haar onmacht om haar ‘hardhouten’ ledenmaten te laten doen wat zo eenvoudig lijkt, zijn aangrijpend beschreven.

Buiten blijft het zondag is een aangrijpend boek dat je meteen meeneemt de diepte in. Omdat het lang onduidelijk blijft of volledig herstel voor Johanna is weggelegd en met welke beperkingen zij wellicht zal moeten dealen, is het boek spannend tot het einde toe. Omdat het schokkende einde niet wordt uitgewerkt, blijven er vragen over.